Hani şu muhalefetin karalamaya çalıştığı büyük projeler var ya işte onların durumunu rakamlarla anlatmaya devam ediyoruz.
Devletin kuruş ödemeden ülkeye kazandırdığı bu projeleri sırf Başkan Erdoğan döneminde yapıldığı için eleştirenlerin, rakamlarla oynayıp devletin zarar ettiği propagandası yapanların milleti ne denli aldattıklarının izahıdır bunlar.
Kamu Özel İşbirliği(KÖİ) yöntemiyle yapılan projelerden biri de Avrasya Tüneli'dir.
Yine detaya girmeden özetleyelim:
Avrasya Tüneli'nin maliyeti (Yapım, Finansman, İşletme, Bakım-Onarım maliyetleri ile) 3,439 Milyar $'dır.
Görevli şirket %5 oranında bir kırım yaparak ihaleyi kazanmıştır.
Avrasya Tüneli için görevli şirkete 25 yıllık işletme süresi boyunca 2,8 Milyar $ gelir garantisi verilmiştir.
Tünelden hiç geçen olmasa bile 25 yıllık işletme süresince bakanlığın net kârı 152 Milyon $'dır.
Kaldı ki tünel yoğun biçimde kullanılmakta ve devletin kârı daha da artmaktadır.
Ayrıca KÖİ modeli ile daha hızlı ve inovatif bir yapım aşaması gerçekleştirildiği için kamunun projenin zamanında bitmesi ile elde ettiği tasarruf kazancı ise 404 Milyon $'dır.
Öte yandan tüm projelerde olduğu gibi Avrasya Tüneli'nin Tasarruf Etkileri vardır.
Avrasya Tüneli'ni açılışından bu yana iki kıta arasındaki seyahatlerde toplam 67,7 milyon araç kullanmıştır.
Bu sayede; 111 milyon saat zaman tasarrufu,152 bin ton yakıt tasarrufu, 64 bin ton emisyon azalımı ve 1,3 milyon araç-km azalımı sağlanmıştır.
Zafer Havaalanı
Zafer Havalimanın maliyeti (Yapım, Finansman, İşletme, Yenileme ve Ağır Bakım maliyetleri ile) 289,9 Milyon €'dur. Görevli şirket %28,72 oranında bir kırım yaparak ihaleyi kazanmıştır.
Zafer Havalimanı için görevli şirkete 30 yıllık işletme süresi boyunca 206,6 Milyon € gelir garantisi verilmiştir.
30 yıllık işletme süresince hiç yolcu gitmese dahi DHMİ'nin net kârı 83,3 Milyon €'dur.
Kaldı ki devlet bu projelerden kazançlı çıkmıştır.
2000-2020 yılları arasında KÖİ modeli ile yapılan ve işletilen havalimanlarında; devlet toplam 341 Milyon $ garanti üstü gelir sağlamıştır.
Devlet KÖİ ile yapılan ve işletilen havalimanlarında toplam 159 Milyon $ garanti ödemesi yapmıştır.
Sonuçta toplam 181,87 Milyon $ kâr sağlamıştır.
Aynı dönemde yapılan, işletilen ve işletmesi devam eden havalimanlarından toplam 34,77 Milyar $ kira bedeli elde edilecektir.
Kuzey Marmara Otoyolu (KMO)Yatırımı ve Kazanımları
Kuzey Marmara Otoyolu'nun maliyeti (Yapım, Finansman, İşletme, Yenileme, Bakım- Onarım maliyetleri ile) 8,16 Milyar €'dur.
Görevli şirket %26,2 oranında bir kırım yaparak ihaleyi kazanmıştır.
KMO için 10 yıllık işletme süresi boyunca 6,02 Milyar € gelir garantisi verilmiştir.
10 yıllık işletme süresince garantinin tamamını ödese bile bakanlığın net kârı 2,13 Milyar €'dur.
Kaldı ki bu yollar yoğun biçimde kullanılmakta ve devletin ödeme miktarı sürekli azalmaktadır.
Osmangazi Köprüsü ve İzmir İstanbul Otoyolu KÖİ Modeli
Osmangazi Köprüsü ve İzmir İstanbul Otoyolu'nun maliyeti (Yapım, Finansman, Kamulaştırma, İşletme, Bakım-Onarım maliyetleri ile) 13,64 Milyar $'dır.
Görevli şirket %5,49 oranında bir kırım yaparak ihaleyi kazanmıştır.
Osmangazi Köprüsü ve İzmir İstanbul Otoyolu için görevli şirkete 22 yıllık işletme süresi boyunca 12,9 Milyar $ gelir garantisi verilmiştir.
22 yıllık işletme süresince yollar hiç kullanılmasa dahi bakanlığın net kârı 748 Milyon $'dır.
Ancak hem köprü hem yollar yoğun biçimde kullanılmaktadır.
Mesela, Osmangazi Köprüsü 1. Kesim 2021 yarıyılda garanti verilen araç sayısı 40.000'dir. 32.000 araç geçmiş ve garantinin %82'si karşılanmış.
İzmir İstanbul Otoyolu KÖİ Modeli 2. Kesim 2021 yarıyıl garanti sayısı 35.000'dir geçen araç sayısı 44.000 olmuş yani fazla vermiş garantiyi %128 oranında karşılamıştır.
İzmir İstanbul Otoyolu KÖİ Modeli 3. Kesim 2021 yarıyıl garanti edilen araç sayısı 17.000'dir geçen araç sayısı 24.000'dir. Garantiyi %143 oranında karşılamıştır.
İzmir İstanbul Otoyolu KÖİ Modeli 4. Kesim 2021 yarıyıl 23.000 garanti verilmiş, 16.000 araç geçmiş ve garanti %71 oranında karşılanmıştır.
Malkara-Çanakkale Otoyolu ve 1915 Çanakkale Köprüsü, Ankara Hızlı Tren Garı KÖİ Modeli, Ankara - Niğde Otoyolu KÖİ Modeli ve diğerleri de devletin zarar etmediği aksine hiç geçiş olmasa garantilerin tamamını devlet ödese bile kârlı projelerdir.
Kaldı ki bir bütün olarak değerlendirildiğinde 2024 senesinde devletin garanti ödeme ihtiyacı hissetmeyecek seviyede yolların ve alanların kullanılacağı öngörülmektedir.
Nakit para olarak değerlendirildiğinde tablo böyle bir de zaman, yakıt çevre üretim istihdam gibi tasarrufları vardır.
Daha basit bir anlatımla Türkiye KÖİ modeliyle 37 milyar 585 milyon 377 bin 498 dolarlık 38 dev projeyi 19 milyar 177 milyon 595 bin 927 dolara mal ediyor!
Ve muhalefet bunu beğenmiyor. Aslında beğenmediği husus bu projelerin Başkan Erdoğan eliyle gerçekleşmesidir. Yoksa bu projeler sahibini dünyanın en büyük ödülünü almaya götüren dev projelerdir.
Yapılan iş zayi olmaz. Ne demiş atalar 'İyilik yap denize at balık bilmezse Hâlık bilir.'
