“Rusya ne yapmak istiyor” sorusu, galiba bugünlerin en önemli sorularýndan birisidir. Gerçi çevrede; olup bitenlere kimin nasýl baktýðýný, nasýl bir murat beklentisinde olduðunu, topyekûn anlamamýz lazým.
Rusya yeniden tarih sahnesinde taraf olmak istiyor. Kendi içindeki çeliþkilere baktýðýnýzda ise, nasýl bir zor dönemden geçtiðini görebiliyorsunuz. Sadece tek renkli bir Rusya’nýn karþýmýzda olmadýðýný defalarca yazmýþýmdýr. Ermeni ve Ýsrail lobisinin etki ve ilgi alanlarýna da bakmamýz lazým. Ayrýca “Rusya Müslümanlarýnýn ortak noktasý var mý, yok mu” onu da hesaba katmak lazýmdýr.
Çeçenlerin, Rusya içindeki etkisi göz ardý edilmemeli. Lakin Tatar toplumu, Rusya’nýn esas Müslüman Türk altyapýsýdýr. Ve Rusya’da etnik olarak karýþýk aileler faktörü, Türkler ile Slavlarýn ortak aile yapýsý, karþýmýza farklý Rusya modelini çýkarttýðýný da dikkate almak þarttýr.
Rusya’nýn baþarabildiði en önemli püf nokta þudur. Farklý etnik kimliklerin önemli temsilcilerini, Rusya Devleti koduna uyarlayabildi. Edebiyatýna, tarihine, bilim ve ilim dallarýna baktýðýnýzda, yüzlerce Türk, Yahudi, Ermeni, Gürcü, Çeçen kökenli insanlarýn, nasýl Rusya frekanslý bakýþ açýsýna sahip olduðunu ve bu bakýþ açýsý ile Rusya’ya aidiyet duygusunu görebiliyoruz.
Rus olarak bilinen isimlerin çoðunluðu, Tatar’la karýþýk olduðunu da bir tarafa yazmak lazým. Þuna deðinmek istiyorum. Rusya’nýn bu yapýsý, yeniden çöküþ arzularýnýn önünü kesen ciddi faktördür. Ayrýca böyle bir yapý, Rusya’yý daha da güçlü kýlmaktadýr.
Devlet yapýsýnda, tek renkli devlet anlayýþýnýn olmadýðý açýktýr. Hatýrlatmak isterim! Ordu içinde, Rus gemisinin Amerikalýlar tarafýndan batýrýldýðý haberleri yayýldýðýnda, Deniz Kuvvetleri Komutanýnýn Putin’e karþý geldiðini ve ciddi eleþtiri notlarý ile istifa ettiðinde bile, ordu mensuplarý arasýndaki söylentiler tahminen bu idi. “Putin Amerikalýlarla para karþýlýðý anlaþtý...”
Bush dönemindeki Rusya-ABD iliþkilerine baktýðýmýzda, Putin’in Amerikalýlarla anlaþma isteðinin, nasýl doruk noktaya vardýðýný görebiliyoruz!
Rusya içindeki Yahudi grubunun nasýl bir Rusya hayal ettiklerini, devrimler Çarlýk dönemindeki ayaklanmalarýn içeriðine baktýðýmýzda da görebiliyoruz.
Putin iktidara geldiðinde, ilk iþi Yahudi oligarklarýn elinden paralarýný almak oldu. Lakin daha sonra yine Yahudi kökenli baþka zenginlerin devreye girdiðini görebiliyoruz. Lakin þimdikilerin öncekilerden farký þuydu, onlar iktidar olma ve Putin’i yönetme isteðinde idi. Þimdikilerle Putin eksenli siyasi zemin oluþturuldu. Dolayýsý ile Putin’e karþý tehdit oluþturmayan ve onu iktidarda baþarýlý yapabilen her zemin, Putin’le yola devam edebilecek anlayýþý hâkimdir.
Rusya’da devlet yapýsý çok katmanlýdýr ve “Putin tek kelimesi ile her þeyi yönlendiriyor mu” sorusuna, “hayýr” diye rahat cevap vermemiz mümkündür. Teknokrat bürokrat yapý, ciddi etki oluþturmakta. Zengin oligark yapý, Rusya’nýn þekline etki etmekte. Moskova otellerinin her biri, çeþitli ülke ve çýkarlarýn lobilerini oluþturma merkezleri olduðunu da bir tarafa not edelim. Yahudi kökenli zengin ve etkililerin Rusya politikalarý üzerindeki yeri ve rolünü hiç küçümsemezsek iyi ederiz.
Rusya’da; etnik Rus ve milliyetçi takýmýn da, nasýl bir yere ve söze sahip olduklarýný dikkate almak zorundayýz. Türkiye açýsýndan, bu yapý ile iþ yapmayý baþarýrsak, faydalý sonuçlara kapý açacak nitelik taþýmakta. Rusya Devleti katmanlý olmasýna raðmen, kendi çýkarlarý konusunda karar vermiþ bir yapý! Batý’nýn bir parçasý olmak istiyor. Zaten oraya talip! Lakin Asya’nýn da kalbine yerleþmenin, onu güçlü kýlacaðýnýn farkýndadýr. Ayrýca içindeki Müslüman nüfus sebebiyle de, Ýslam coðrafyasýnda Ýsrail’in de yardýmý ile þimdi yeni siyaset aðý oluþturmakta. Ýran’a fazla güvenmiyor, lakin Ýran’la iþ tutmaya devam edecektir. Çünkü açýlan kriz alanlarýný, geniþlemek için fýrsat görmekte. “Ýdlib’de yaptýklarýna benzer adýmlarýný zaman zaman göreceðiz” diye yazmýþtým. Hatta ABD-Türkiye arasýndaki iliþkilerin rengine ve seyrine göre de, hareket planlamalarý ile siyaset yaptýðý açýktýr.
Lakin ipleri koparan taraf olmayacak! Tam tersi son hadde gelen iliþkileri, tekrar o sýnýrdan çekip düzeltmeye gayret edecek. Türkiye’nin elindeki kozunu zayýflatmak istiyor. Suriye’de ileriye baktýðýmýzda, oluþturulacak ortamda eli zayýf Türkiye ile masaya oturmak istiyor. Týpký Amerika gibi! Rusya ne kadar güçlü gözükürse gözüksün, sahada Türkiye’nin fiili aðýrlýðý kimsede olmayacak kadar derindir. Askerin, istendiðinde bir kaç saat içinde sýnýra gelebilmesi baþlý baþýna avantajdýr. Bu durum; Amerika içinde, Rusya içinde geçerli bir durum deðildir!
Ayrýca Türkiye, bedel ödemeye hazýr olduðunu göstere göstere bu gücü sahiplenebildi. Rusya’nýn böyle bir durumu söz konusu deðil. Zaten bu sebepten Türkiye’yi sadece kendisine baðlama çabasýndadýr. Türkiye’nin siyaset anlayýþý çok önemlidir ve dozunu doðru ayarlamayý baþardý. Ýdlib’de iplerin kopacaðýný beklemek, gerçekçi bir okuma deðil. Ne Rusya, ne Türkiye ipleri koparmayacak! Tekrar masaya gelme ve anlaþma, her iki taraf açýsýndan da önemlidir. Baþkan Erdoðan’ýn grup toplantýsýndaki konuþma sýrasýnda Rusya’yý da hedef alan cümlelerin kullanýldýðý ve 10 dakikada Moskova Kremlin’den cevap gelmesi, bu cevabýn irtibatý sürdürme moduna dayanmasý þunu göstermekte. Kimse Türkiye ile ipleri koparacak riski kendisi için geçerli görmüyor. Ama sýnýrlarý zorlama modu devam edecek. Sabýrla bu zorlamalar aþýlýrsa, bir raundu daha baþarýlý bitirmiþ olacaðýz. Ýþimiz çok ve zordur. Lakin büyük devlet olmanýn gereði de budur. Bedel ödemeyi göze alanlarýn, masanýn kurgusunu belirleme hakkýný kimse deðiþtiremez!