Ýkinci Dünya Savaþý sonunda Hitler Almanyasý'nýn ve Japon liderlerinin yargýlandýðý ve savaþýn 'Amerika, Sovyet Rusya, Ýngiltere , Fransa gibi gaaliblerince Almanya- Nürnberg'de ve Tokyo'da kurulan Savaþ Mahkemeleri'nde, Alman yetkililerle; -Ýmparator hariç- Baþbakan Tojo ile Japonya'nýn en üst diðer sorumlularýnýn yargýlanýp 'kurþuna dizildikleri' yargýlamalarýn, hukukun genel kurallarýna uygun olmadýðý ileri sürülürken; Mahkeme Baþkanlarý'ndan 'Ne yapalým, sizi buraya týkan kuvvet böyle istiyor.' cevabý geliyordu.
Böylesine kukla ve verilen emri yerine getiren hâkimlerin verdiði hükmün ne kadar âdilâne olacaðýný izaha gerek yoktur.
Nurnberg ve Tokyo'daki o düzmece mahkemeler, bizde, M. Kemal'in, 'Ýhtilâl hukuku, diðer bütün kanunlardan üstündür' sözüne göre yargýlayan 'Ýstiklâl Mahkemeleri' ve de Yassýada'da 27 Mayýs 1960 Ýhtilâli'nden sonra kurulan 'Yüksek Adalet Divaný' diye anýlan düzmece mahkeme gibiydi. O -sözde- mahkeme baþkaný olan Sâlim Baþol isimli kiþi, savunma yapan Adnan Bey'i de sýk sýk azarlýyor ve N'apalým; sizi buraya týkan kuvvet böyle istiyor.' diyor; 'Yere düþmekle cevher, sâkýt olmaz kadr'u kýymetten.' diyen avukatýnýn itirazlarýna ise, 'Ýstanbul Barosu' da, o avukatý Baro'dan atmak için iþlem baþlatarak karþýlýk veriyordu. Yargýlamayý takib eden yüzlerce izleyiciler de, yargýlananlarý koro halinde protesto edebiliyor veya savunmalara kahkahalarla gülüyorlar; o uyduruk mahkeme de o sahneleri 'anlayýþla' karþýlýyordu.
Yassýada'nýn kumandaný olan albay ve diðer subaylarýn ise, Adnan Menderes de dahil, sanýklara yumruk ve tekmelerle saldýrdýklarý, çok çeþitli canlý þahidlerin anlattýklarýyla sabittir.
*
Baþvekil Adnan Menderes, Dýþiþleri Bakaný Fatin Rüþdî Zorlu ve Maliye Bakaný Hasan Polatkan'ýn idâm ediliþlerinin 61. yýlýný geride býraktýk, 16-17 Eylûl günlerinde. Yassýada'da idâm kararý verilen 15 kiþiden 12'sinin hükümleri, müebbed / ömür boyu hapse çevrilmiþ, sadece bu 3 isim idâm olunmuþ; o 'müebbed'ler de, 4 sene sonra serbest býrakýlmýþlardý. (Bazý ünlü masonlar, 'Bu üç kiþi de mason olsalardý, asla asýlamazlardý.' demiþlerdir, doðru mudur, yoksa bir güç gösterisi midir; bilmem.)
*
Dâraðacýna, Polatkan'ýn kendisini kaybetmiþ vaziyette, sürüklenerek çýkarýldýðý, tevatür halinde söylenmiþtir.
Fatin Rüþdî ise, abdest alýp, iki rekât namaz kýlarak ve annesiyle refikasýna ve kerimesine hitaben, 'Sizlere utanmayacaðýnýz bir isimden baþka bir þey býrakmýyorum.' gibi satýrlarýn olduðu uzunca bir mektub yazýp, çýkar dâraðacýna; Ýmralý adasýnda.
Ali Adnan Bey'e gelince. O da, Ýmralý'ya götürülürken, 'Ýnfazýn yapýlmamasý þeklinde Ankara'dan bir emir gelebilir.' korkusunu taþýyan ihtilâlci generallerden, o zamanlar bazýlarýnýn 'Güvetürk' dediðimiz Kemalist general'in, 'motorda bile bir dâraðacý kurdurduðu' 70'li yýllarda matbuatta yazýldýðýnda, o kiþi yalanlamamýþtý.
Adnan Bey, idâm edileceðini tahmin eden ve darbeci subaylarýn eline düþmemek için, 'uyku uyuyamýyorum' diye önceden alýp, yastýðýnýn içinde biriktirdiði uyku haplarýný içerek, intihara teþebbüs eder. Komada iken fark edilip, midesi yýkanýr, tedavisi yapýlýr ve 2 gün sonra uyanýr. Menderes uyanýr uyanmaz, hemen idâm hükmünü infaz edecekler. Ama 'saðlýklý' raporu verilmesi gerekiyor.
Ýstanbul-Çapa'daki Týb Fakültesi'nin Psikiyatri hocalarýndan (CHP'li olduðu bilinen) Ord. Prof. Dr. Ýhsan Þükrü Aksel'den istenir, rapor. O, 'komadan yeni çýkmýþ birisine ben saðlam rapor veremem.' diyecek kadar dürüst bir tavýr sergiler. Bunun üzerine, 'Menderes'in dostu' olarak bilinen Prof. Dr. Sedat Tavat'tan istenir o rapor. O korkar ve etrafýnda, Týbbiye'den yeni mezun olmuþ, 6-7 tabib-teðmenle birlikte muayene eder. 'Aç aðzýný! 'Aaaa' de!' gibi mâlûm boðaz muayenesinden sonra. Bitkin vaziyetteki Menderes'i küçük düþürmek için, etraftaki subaylarýn gülüþmeler arasýnda, bir de, -nasýl yapýldýðý bilinen- 'prostat' muayenesi yapýlýr ve 'Saðlýklýdýr' raporu verilir. (O sýrada orada sýrýtan subaylardan birisinin, 20-30 yýl sonralarda, MÝT Baþkaný da olan bir Org. olduðu açýklanmýþtý.)
Adnan Bey, ayakta duramayacak haldedir ve 'tuvalet ihtiyacý olduðunu' söyler, ama izin vermeyip, bir teneke getirtip, üzerine oturturlar, 'Yap haydi.' diye. Adnan Bey, 'Utanýyorum, n'olur müsaade buyurunuz!' dese de izin vermezler. Ve bir gün ortasýnda, uzun bir beyaz gömlek giydirilmiþ olarak, dâraðacýna yürür.
Ýdâm edilenlerin cenazelerini vermedikleri gibi, en azýndan kaatillerinden, cellâdlarýndan daha þerefli ve de mazlûm o üç insan Ýmralý' adasýnda defnedilir ve 30 yýl aileleri bile, sevdiklerinin mezarlarýna gidemezler.
Bu satýrlarýn sahibi, o zaman Konya'da Devlet Hastahanesi'nde idi. Büyük kitlelerin gizlice gözyaþý döküþlerine ve Konya'nýn bazý mahallelerinde ise, mâlûm partililerin bu 'idâm'ý, 'davul-zurna'yla kutlayýþlarýna bizzat þâhid oluyordu.
*
Menderes'in baþýna dikilen muhafýz subaylardan birisi de 'Deli ...' lâkablý birisiydi. Onun anlattýðýna göre, Adnan Bey, o aðýr baskýlar zamanýnda, avucunda taþýdýðý ve Arabca yazýlý küçük bir kaðýdý açar, okurmuþ.
O kâðýt yýprandýkça, Adnan Bey, yeni kaðýt ister ve önceki yazýlý kaðýtlarý da 'Yüzbaþý beyefendi, bu kaðýdý çöpe atmayýn, ayak altýnda düþebilir, yakýn!.' dermiþ. Bu kaðýtlarý biriktiren Yzb. ise, 1990'lý yýllarda hâtýralarýný anlatmýþ ve o kaðýtlarýn fotoðrafýný da yayýnlamýþtý. Adnan Bey'in hattýnýn bayaðý güzel olduðu, o yýpranmýþ kaðýtlarýn fotoðraflarýndan bile anlaþýlýyordu. Hepsinde de, Baqara Sûresi'nin, 'Allah kiþiye ancak gücünün yeteceði kadar yükler.' meâlindeki, 'Lâyukellifullahu nefsen illâ vus'aha.' diye baþlayan son âyeti yazýlýydý.
*
Meclis'in 'Darbeleri Araþtýrma Komisyonu'na verdiði ifadede, 27 Mayýs 1960 Darbesi'nin gerekçesi olarak, 'Ezâný arabça okutmasý bile yeterli meþru sebeptir.' diyen eski bir Gn. Kur. Baþkaný (Ý. H. Karadayý) adýnda bir Org. bile geçmiþtir, bu cinayetler sahnesinden.
Ve.. KK Bey de, 17 Eylûl günü, Adnan Menderes'in kabrine çiçek býrakmýþ. Ýçinde ve baþýnda bulunduðu siyasî hareket ve ülkenin en büyük cemaati olan 100 yýllýk Kemalist -laik cemaat, asýrlýk tahakkümlerinin ana fikir ve çizgilerinden döndüklerini açýkladý mý ki?
Müslüman halkýmýzýn, 100 yýllýk direniþini hâlâ, basit bir karþý çýkýþ sanýyorlar, galiba.
*
Merhûm Adnan Menderes ve 2 dâraðacý arkadaþý Fatin Rüþdî ve Hasan Polatkan'larýn ruhlarý için, dualarla.
*
