Geçtiðimiz günlerde "Türkiye Yüzyýlýnda Maarif Eðitim Modeli" onaylanarak kademeli olarak yürürlüðe girdi. Müfredat deðiþikliði ile ilgili birçok tartýþma hali hazýrda devam ediyor. Öncelikle, kamuoyunun tartýþmasý için verilen sürenin bir hafta ile sýnýrlý olmasý bir diðer tartýþma konusu oldu. Zira kamuoyunun görüþ ve önerileri için verilen süre, geçmiþe göre bir hayli kýsaydý.
Müfredat Deðiþikliklerine Ýliþkin Eleþtiriler
Müfredat deðiþikliði konusu, aileler, çocuklar ve ilgili kurumlar tarafýndan en temel eleþtiri noktalarýndan biri olarak öne çýkýyor. Bir müfredat deðiþikliðine toplumun uyum saðlama süreçleri ve önceki müfredatýn etkileri- olumlu ve olumsuz yanlarý- ölçülmeden yeni bir deðiþikliðe gidilmesi toplum tarafýndan sorgulanan meselelerden birini oluþturuyor. Öyle ki, Türkiye nüfusunun önemli bir kýsmý genç nüfustan oluþuyor ve her ne kadar genç nüfus özelliðini yavaþ yavaþ kaybetsek de Millî Eðitim Bakanlýðý'na baðlý okullarda 18 milyon örgün eðitim gören öðrenciyi ve velileri doðrudan etkiliyor.
Uluslararasý Eðitim Sistemleri ve Müfredat Deðiþiklikleri
Eðitim sistemleri, toplumlarýn geliþiminde ve geleceðin þekillendirilmesinde kritik rol oynuyor. Ancak, dünyadaki müfredat deðiþikliklerine baktýðýmýzda, genel olarak sýk sýk deðiþiklikler yerine, 5-10 yýl aralýklarla yapýlan güncellemeler dikkat çekiyor. Bu güncellemeler, eðitim sistemlerinin daha dinamik ve esnek olmasýný saðlayarak, öðrencilerin deðiþen dünyaya daha iyi hazýrlanmasýna olanak tanýmayý amaçlýyor.
Finlandiya, eðitim sistemiyle dünya genelinde örnek gösterilen bir ülke. Müfredat deðiþiklikleri yaklaþýk her 10 yýlda bir yapýlmakta ve bu süreç geniþ katýlýmlý istiþarelerle yürütülüyor. Örneðin, Finlandiya'nýn 2016 yýlýnda yürürlüðe giren müfredatý, dijital becerilere ve öðrenci merkezli öðrenme yaklaþýmlarýna odaklanýyor. Bu süreçte yaklaþýk 60.000 öðretmen eðitim almýþ ve yeni müfredatýn uygulanmasý için hazýrlýklar yapýlmýþtý.
Benzer þekilde, Singapur da eðitimde baþarýlý bir baþka örnek ülke. Ülkenin müfredatý her 6-10 yýlda bir güncelleniyor. Örneðin, 2012 yýlýnda baþlatýlan "TeachLess, Learn More" (Daha Az Öðret, Daha Fazla Öðren) giriþimi, öðrencilerin eleþtirel düþünme becerilerini geliþtirmeye odaklanmýþtý. Bu güncelleme, yaklaþýk 500 okulda uygulanmýþ ve öðretmenlerin sürekli mesleki geliþim programlarý ile desteklenmiþti.
Almanya'da ise müfredat deðiþiklikleri genellikle 10-15 yýl arasýnda yapýlýyor. Bu süreçte, eyaletler arasý iþ birliði ve uzman görüþleri önemli rol oynuyor. 2004 yýlýnda baþlayan eðitim reformuyla, Almanya'daki tüm eyaletler arasýnda eðitim standartlarýnýn uyumlaþtýrýlmasý hedeflenmiþti. Bu reformlar kapsamýnda, eðitimde kaliteyi artýrmak amacýyla merkezi sýnavlar ve ortak müfredat standartlarý getirilmiþti. Benzer þekilde, Fransa'da 7- 10 yýl arasýnda müfredat güncelleniyor.
Türkiye'de Müfredat Deðiþiklikleri ve Etkileri
2002 yýlýndan bu yana Türkiye'de eðitim müfredatý, çeþitli reformlar ve yeniliklerle birçok deðiþiklik yaþandý. AK Parti'nin ilk yýllarýnda eðitimde kaliteyi artýrmak ve daha demokratik bir sistem oluþturmak amacýyla baþlatýlan reformlar, liselerin eðitim süresinin uzatýlmasý, sýnav sistemlerinin yeniden yapýlandýrýlmasý ve 4+4+4 eðitim sistemine geçiþ gibi önemli deðiþiklikleri içeriyordu. 2010 yýlýnda üniversiteye giriþ sýnavlarý iki aþamalý hale getirildi ve 2012'de 4+4+4 sistemi uygulandý. 2013'te TEOG sistemi getirilerek öðrencilerin ders puanlarýna göre liselere yerleþmesi saðlandý. 2018'de ise LGS sistemi ile merkezi sýnav ve yerel yerleþtirme puanlarý esas alýndý. 2020-2021 yýllarýnda beceri odaklý ve esnek müfredat yaklaþýmlarý benimsendi, 2023'te ise 21. yüzyýl becerilerini kazandýrmaya yönelik yenilikler getirildi. Bu deðiþiklikler eðitimde modernizasyon ve uluslararasý standartlara uyum saðlamayý amaçladý, ancak sýk deðiþiklikler istikrar sorunlarýna ve adaptasyon zorluklarýna yol açýyor.
Müfredat deðiþikliðinden ziyade, eðitim kurumlarýmýzýn ve sektör temsilcileri, öðrencilere istihdam becerilerini kazandýrmak için daha iyi hazýrlanmasý gerekiyor. Öyle ki, OECD 2023 verilerine göre, Türkiye'deki "Ýstihdamda Olmayan, Eðitimde veya Eðitimde Olmayan Gençler" (NEET) 15-29 yaþ arasýndaki gençlerin oraný %28.8 ile incelenen ülkeler arasýnda en yükseklerden biri.
Eðitim müfredatlarýnýn ne kadar sýklýkla deðiþtirildiði, ülkeden ülkeye ve hatta ayný ülke içinde farklý bölgeler arasýnda büyük farklýlýklar gösterebilir. Ancak, genel olarak müfredat deðiþikliklerinin belirli aralýklarla yapýlmasý yaygýn bir uygulamadýr.
Son yýllarda sýkça deðiþen müfredat hem öðretmenler hem de öðrenciler üzerinde belirsizlik oluþturmakta ve eðitim kalitesini olumsuz etkileyebilmektedir. Müfredat deðiþikliklerinin sýk olmasý, öðretmenlerin yeni müfredatý tam olarak anlamadan ve uygulamadan bir yenisiyle karþý karþýya kalmalarýna neden oluyor. Eðitim sistemimizin daha istikrarlý ve sürdürülebilir olabilmesi için, müfredat deðiþikliklerinin daha uzun vadeli planlamalarla, düzenli ve kapsamlý güncellemeler þeklinde yapýlmasý önerilmektedir.
