Ücret avansýnda vergi ve SGK primi ödemeleri nasýl olmalý?

Þirketlerin kendi personeline gelecekte ödenecek ücretlerine mahsuben avans vermeleri sýklýkla karþýlaþýlan bir durumdur.

Bazen, çalýþanlara uzun vadeli personel avansý da verilebilmekte ve taksitler halinde aylýk ücretlerden mahsup edilebilmektedir. 

Vergi idaresinin görüþü bu gibi durumlarda olayýn özelliðine göre, uzun vadeli avansýn ücret olarak vergilenmesi ya da avansýn personele verilen kredi olarak deðerlendirilmesi þeklinde olduðu görülmektedir.

Uzun vadeli verilen personel avanslarýnýn kredi olarak deðerlendirilmesi riski nedeniyle avans tutarý üzerinden faiz hesaplanmasý mevzuata uygun olacaktýr.

Damga vergisi yönünden ise, Çalýþanlarýn banka hesaplarýna havale yoluyla avans ödenmesi sýrasýnda düzenlenen banka makbuzlarý veya dekontlarý gibi ödemeyi ispat edici belgelerde mahiyetleri açýsýndan tediyeyi temin eden kaðýt olarak kabul edilmektedir. Þirket personeline ödenecek ücretlerinden mahsup edilmek üzere yapýlacak avans ödemelerine iliþkin olarak düzenlenen kaðýdýn Kanun'a ekli (1) sayýlý tablonun IV/1 -b bendine göre binde 7.59 nispetinde damga vergisine tabi tutulmasý gerekmektedir. Ücretin ödenmesi dolayýsýyla düzenlenen kaðýtlar bakýmýndan ise, avans miktarýnýn mahsup edilmesinden sonra kalan kýsmýna binde 7.59 oranýnda damga vergisi hesaplanmasý gerekecektir. Yani mükerrer damga vergisine sebebiyet verilmemesi için avans ödenirken kesilen damga vergisine esas matrah düþüldükten sonra kati ödemeye iliþkin düzenlenen bordrodan damga vergisi hesaplanmasý, daha önce ödenen avansýn mahsubunu da içerecek þekilde düzenlenmiþ olmasý halinde kalan ödeme tutarý üzerinden ayný nispette damga vergisine tabi tutulmasý gerekmektedir.

Hak edilmemiþ bir ücretin ileride hak edildiði zaman mahsubu yapýlmak üzere ödenilmesi halinde avanstan söz edilir. Avans almýþ olan bir sigortalý, aldýðý avansý karþýlayacak bir süre çalýþmadan herhangi bir suretle iþten ayrýlabilir. Bu taktirde, avans sigortalýnýn þahsi borcu durumuna geçecektir. Esasen kanun hak edilen ücretlerden prim alýnacaðýný hükme baðlamýþtýr. Bu itibarla, avans, hak edilmemiþ bir ücret olmasý bakýmýndan SGK primine tabi tutulmayacaktýr. Avans ödemesi sýrasýnda prim kesilmeyecek, avansýn mahsup edilmesi halinde de hak edilen ücret tutarý üzerinden SGK primi hesaplanacaktýr.