Biden önceki gün Ýsrail'in Gazze'de sivillere dönük saldýrýlarýný gündeme getirdi. Konuþmasýnýn arasýnda "Dünyada Amerika'nýn ahlaki yönünü kaybettiðine dair gerçek bir endiþe var." Bu ifade sýradan Amerikalý için gelecek yýl yapýlacak seçime dönük bir özeleþtiri olarak algýlanabilir. Ancak dünyanýn bu tarafýnda çok sert cevaplar yükseliyor.
Irak, Afganistan, Suriye gibi yakýn coðrafyamýzda yaþananlar ABD'nin süper güç olduðu tek kutuplu dünyada yaþandý. Karadeniz havzasýna geniþlemek isteyen AB ve NATO Gürcistan ve Ukrayna süreçlerini tetikledi.
Þimdi Ukrayna'nýn düþtüðü durum dünyada dikkatle izleniyor. Ukrayna'nýn ilerlemesi imkânsýz hale gelmiþken Rusya'nýn sahada toparlandýðýný ve baþlangýçtaki daðýnýklýðý giderdiði, askeri uzmanlarýn analizlerinde dikkatimizi çekiyor.
Ukrayna'nýn kaderi ABD Kongresinden gelecek mali yardýma baðlý. Mühimmat sýkýntýsý yaþayan Ukrayna askerinin sahadaki psikolojisi hiç de iyi deðil. Biden, Ýsrail ve Ukrayna için yardým paketlerini Noel tatilinden önce çýkarmak için gayret gösteriyor.
Ukrayna savaþý masada bitecek görünüyor. ABD seçimleri bu gidiþatý geciktirebilir, ancak yakýn gelecekte Ukrayna'dan geriye Batý Ukrayna kalacak. AB ve NATO üyeliðiyle koruma altýna alýnacak Kiev'de, savaþýn faturasý Zelensky'ye kesilecek görünüyor.
ABD Gazze'de yaþananlarýn faturasýný Netanyahu'ya keserek Arap sokaðýný yumuþatmayý deneyecek görünüyor. Ýsrail Gazze'de Vietnam travmasý yaþýyor. Hamas bu direniþini ne kadar sürdürebilir bilinmez ancak Ýsrail halkýnýn morali bozuk. Ýsrail'deki iç dinamikler Netanyahu'nun gidiþini zaruri kýlýyor.
Gelecekte Filistin liderliði için de el-Fetih hareketinin aktörlerinden Merwan Barguti'nin serbest býrakýlmasý gündemde. Ramallah ve Gazze'nin ittifak edeceði Barguti, Mahmut Abbas sonrasý için Mýsýr'ýn da istediði bir isim.
Aden Körfezi'nden Kýzýldeniz'e giriþte Yemen, Somali, Cibuti, Eritre, Sudan var. Bu ülkelerin istikrarý Kýzýldeniz-Süveyþ Kanalý üzerinde önemli. Gazze'de olup bitenlere doðrudan cevap vermek yerine Husiler üzerinden verilen cevap hiç de þaþýrtýcý deðil.
Ukrayna - Suriye - Gazze cepheleri baðlantýsýz görünse de vekâlet savaþlarýnýn yürütüldüðü alanlar. Savaþý kendi topraklarýndan uzakta tutmak büyük baþarý onlara göre.
