M. Yalçýn Yýlmaz
M. Yalçýn Yýlmaz
Tüm Yazýlarý

Yeni denklem ve ziyaret trafiði

Türkiye hareketli günler yaþýyor. Diplomatik ziyaretlerin üst üste gelmesi dünya medyasýnýn buraya odaklanmasýný saðladý. Yeni denklemde bu ziyaretlerin hepsinin bir sebebi var.

Rusya-Ukrayna savaþýna odaklanan piyasalar enerji ve emtia fiyatlarýndan muzdarip. Savaþýn uzamasý durumunda küresel ekonomi büyük yara alacak ve yüksek enflasyon etkisini gösterecek.

Rusya ve Ukrayna krizinde Türkiye'nin ilkeli ve kararlý pozisyonu önemli. Ankara, her iki ülkeyi de önemli bulduðu için prensipli bir siyaset izliyor. Brüksel'deki NATO dýþiþleri bakanlarý zirvesinden seslenen Mevlüt Çavuþoðlu, Antalya diplomasi forumunda Lavrov ile Kuleba'yý bir araya getiriyor. Taraflarý uzlaþmaya davet eden Ankara Karadeniz'in çatýþmadan arýndýrýlmasýný ve Ukrayna'nýn deniz ticaret yolunun açýk olmasýný önceliyor.

Herzog'un ziyareti

Ýsrail'in yeni Cumhurbaþkaný Isaac Herzog'un sýcak Türkiye ziyareti Ankara'nýn nabzýný yoklamak için dikkat çekiyor. Bennet hükümeti týpký Körfez ülkeleri gibi Türkiye'nin bölgedeki yeni denklemde varlýðýný önemsiyor.

Orta Doðu'da kurulmaya çalýþýlan yeni denklemde Afganistan sonrasý ortaya çýkan tablo tetikleyici rol oynuyor. Vaþington'un bölgedeki ortaklarýný yalnýz býrakma riski bölgesel iþbirliklerini ve paktlarý gündeme getirdi.

Körfez ülkeleri ve Ýsrail bölgede etkisini artýran Ýran'a karþý blok halinde hareket etme kararlýlýðýnda. Bu sürecin ekonomik ve savunma iþbirlikleri boyutunda Türkiye'ye ihtiyaçlarý var. Tabii ki Doðu Akdeniz hidrokarbon yataklarýnýn KKTC-Kýbrýs Rum Kesimi-Türkiye-Yunanistan üzerinden Avrupa'ya taþýnmasý bu bloku anlamlý hale getirebilir Ankara'nýn gözünde.

EastMed çöp oldu ama New-EastMed projesi Körfez ve Ýsrail'in gayretleriyle KKTC'yi dýþarda býrakmadan gerçekleþebilir. Ankara elbette reel politik ve pragmatik perspektifle hareket ederek BAE ile sorunlarýný hallettiði gibi Suudi Arabistan ve Ýsrail ile geçmiþ sorunlarýný da aþabilir. Dýþ politikanýn dostluk ve nefret gibi siyah beyaz olmadýðýný gri alanlarý barýndýrdýðýný unutmadan atýlacak adýmlar Türkiye'nin bölgesel gücünü pekiþtirecektir.

Doðu Akdeniz hattý niçin güzergâh deðiþtiriyor diye merak edenler Ukrayna'ya bakmalý. Ukrayna krizi Avrupa'nýn gaz tedarikinde adres deðiþikliðine sebep olacaktý. Rusya'ya baðýmlý bir Avrupa'yý kimler istemiyorsa Yeni Doðu Akdeniz hattýný da onlar destekleyecek. Ukrayna savaþýnda hangi baþkentten hangi sesler çýkýyor not almak gerekiyor. Orta Doðu'daki yeni denklemde Ankara'ya kimi Avrupa baþkentlerinden de destekler gelecektir.

Ýsrail ile normalleþme Bennet hükümetinin de kendisini ispatlamasýný saðlayacak. Netanyahu'dan sonra güçlü bir lider olduðunu ispatlamak isteyen Bennet, Körfez baþkentlerinin yaný sýra Bakü ve Ankara ile iþbirliði yaparak, diken üstündeki koalisyondan güçlenerek çýkmak istiyor.

Avrupa'nýn yaklaþýk 30 yýllýk doðalgaz ihtiyacýný karþýlayacak yeni güzergâh Türkiye'yi AB hattýna eklemleyecek. Bu hattýn güvenli ve çatýþmasýz bir güzergâh olmasý ancak Türkiye gibi güçlü ortaklarla mümkün.

Yeni denklemde Karadeniz'de, Kafkasya'da ve Orta Doðu'da kalýcý istikrar ve barýþ için birbirine baðýmlý ekonomilere ihtiyaç var. Bu ekonomileri zinde tutacak, baðýmsýz ve tarihsel sorumlulukla hareket eden ülke burasý. Etrafýmýzdaki halklarýn rol-model aldýðý ülke ise güçlü ve müreffeh Türkiye.