Faik Tanrýkulu
Faik Tanrýkulu
Tüm Yazýlarý

1968'den günümüze ABD'de öðrenci gösterileri ve Gazze protestolarý

Son günlerde, üniversite kampüslerinde Gazze'de 34.000'den fazla insanýn, çoðunluðu kadýn ve çocuklarýn hayatýný kaybettiði katliamý sona erdirmek için yapýlan barýþçýl protestolar hem Amerika'da hem de dünya genelinde yayýlýyor. Bu protestolara yapýlan sert müdahaleler, ABD'nin sözde demokrasi anlayýþýný sorgulatýyor.

1968 ve Ötesi: ABD Üniversitelerinde Sosyal Deðiþimi Þekillendiren Protestolar

ABD üniversitelerindeki protestolar ve polis müdahalelerinin uzun bir tarihsel arka planý var. Tarihten itibaren bu olaylar genellikle sosyal ve politik deðiþimlerin önemli dönüm noktalarýný iþaret eder.

1964 yýlýnda, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'deki Özgür Konuþma Hareketi, öðrencilerin siyasi konulara dair konuþma özgürlüklerini savunmasýyla ve geniþ çaplý öðrenci protestolarýna ev sahipliði yapmasýyla bilinir.

1968 yýlý ise dünya genelinde öðrenci protestolarý ve toplumsal hareketlerin en yoðun yaþandýðý dönemlerden biri olarak öne çýkar. Bu yýl içinde birçok ülkede öðrenciler, iþçiler ve diðer toplum kesimleri, çeþitli politik ve sosyal nedenlerden ötürü geniþ çaplý eylemler düzenledi.

Özellikle ABD ve Fransa'daki olaylar, 1968 protestolarýnýn simge olaylarý arasýnda yer alýr. ABD'de bu protestolar, sivil haklar hareketi ve Vietnam Savaþý'na karþý duyulan geniþ çaplý rahatsýzlýkla körüklendi. Özellikle siyah Amerikalýlarýn haklarýný savunan Martin Luther King Jr.'ýn Nisan ayýnda suikast sonucu öldürülmesi, birçok þehirde þiddetli ayaklanmalara ve üniversite kampüslerinde büyük ölçekli protestolara neden oldu

1980'lerde, ABD'deki birçok üniversite kampüsünde düzenlenen apartheid karþýtý hareketler, Güney Afrika ile ekonomik iliþkilerin kesilmesini talep etti. 1990'larda ise, özellikle Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) öðrencileri, okulun çevresel politikalarýný protesto etmek için büyük gösteriler düzenledi. Bu tarihî örnekler, üniversite öðrencilerinin genellikle sosyal, politik ve ekonomik konularda önemli bir ses olduðunu ve öðrenci hareketlerinin sýklýkla daha geniþ toplumsal deðiþimlerin katalizörleri olarak iþlev görür.

ABD Üniversiteleri ve Ýfade Özgürlüðü: Polis Þiddeti Altýnda Protestolar

2024 yýlýna geldiðimizde ise 7 Ekim'den itibaren sessizliðini koruyan üniversiteler geçmiþte olduðu gibi soykýrýma karþý barýþçýl gösterilerde bulunmasýna raðmen antisemitizm ile suçlanarak polis tarafýndan darp ediliyor

ABD'deki üniversite kampüslerinde yönetimlerin talepleri doðrultusunda polis müdahalesi gerçekleþen protestolarda toplamda yaklaþýk 2 bin 500 kiþinin gözaltýna alýndýðý bildiriliyor. Bu eylemler, öðrencilerin ve topluluklarýn çeþitli sosyal ve politik meseleleri dile getirmeleri sýrasýnda yaþanýyor. Özellikle, Virginia Üniversitesi ve Chicago Sanat Enstitüsü'ndeki olaylar dikkat çekici örnekler arasýnda yer alýyor.

Virginia Üniversitesi'nde Charlottesville kentinde gerçekleþen protestolarda, yaklaþýk 25 kiþi gözaltýna alýndý. Bu protesto, Filistin'e destek amacý güdüyordu ve katýlýmcýlar, Filistin halkýna yönelik uluslararasý desteðin artýrýlmasýný talep ediyordu.

Bir baþka olay ise Chicago Sanat Enstitüsü'nde meydana geldi. Burada da benzer bir sebep ile düzenlenen gösterilerde 68 kiþi gözaltýna alýndý. Protestocular, sanat ve ifade özgürlüðü çerçevesinde, Filistin halkýna yönelik politik ve sosyal desteði vurgulamayý amaçlýyordu.

Özellikle Columbia Üniversitesi'nde yaþananlar, bu tartýþmalarýn merkezinde yer alýyor. Burada, öðrencilerin Gazze'deki duruma dikkat çekmek için düzenledikleri barýþçýl gösteriler, bazý çevreler tarafýndan þiddet ve antisemitizmle özdeþleþtiriliyor.

Kampüs içerisinde öðrenciler, Filistinli Amerikalý þair Naomi Shihab Nye'nin "Nezaket" þiiri etrafýnda toplanmýþ, tartýþýyor, sanatsal faaliyetlerle protestolarýný ifade ediyordu. Baþka bir grup, Gazze Dayanýþma Kampý pankartýný yeniden boyamak için sanat malzemeleriyle uðraþýyordu. Diðerleri uyuyor veya yoga yapýyordu. Çadýrda vegan ve glütensiz seçeneklerle dolu raflar, bu hareketin sadece bir protestodan ziyade, bir dayanýþma gösterisi olduðunu vurguluyordu.

ABD Temsilciler Baþkaný Johnson'ýn kampüs ziyareti sýrasýnda söyledikleri bir nevi Ýsrail Lobisinin siyaset üzerindeki etkisini gösteriyordu ''Üniversiteyi adeta bir savaþ bölgesi olarak nitelendirdi ve protestolarý antisemitik olarak tanýmladý, birçok Ýsrail destekçisinin yaptýðý gibi Ýsrail politikalarýna karþý çýkmayý Yahudilere karþý nefretle özdeþleþtirdi. "Eðer bu hýzla kontrol altýna alýnmaz ve bu tehditler ve yýldýrmalar durdurulmazsa, Ulusal Muhafýzlar için uygun bir zaman var. Bu kampüslere düzen getirmeliyiz." gibi ifadelerle ABD'nin bakýþýný sergileyen beyanatlarda bulundu.

Öðrenciler, sanatsal ve barýþçýl yöntemlerle düþüncelerini ifade etmeye çalýþýrken, ABD yönetiminin ve bazý siyasi figürlerin bu protestolara sert ve yanlýþ yönlendirilmiþ tepkileri, Amerika'daki sözde demokrasi anlayýþýnýn ne kadar sýð ve çeliþkili olduðunu ortaya koyuyor. Özellikle Temsilciler Meclisi Baþkaný'nýn kampüsü "savaþ bölgesi" olarak nitelendirmesi ve protestolarý antisemitizmle iliþkilendirmesi, Ýsrail politikalarýna yapýlan her türlü eleþtiriyi bastýrmak için antisemitizm suçlamasýnýn nasýl bir baský aracý olarak kullanýldýðýný gösteriyor.