Geçtiðimiz hafta gýdada dünya trendlerinden bahsetmiþtim. Kýtalar birbirine internet sayesinde bir týk mesafedeyken, bazý akýmlarýn eþ zamanlý bizde de hayata geçmesi kaçýnýlmaz. Peki önümüzdeki yýl Türkiye’de yeme alýþkanlýklarýmýzda ne gibi yenilikler olabilir?
Siyah mercimek, karnabahar, kale ve quark ‘in’ Kinoayý gerçekten çok sevdik. Ancak en lezzetli çeþidi olan kýzýlýný bulmak zor. Daha uygun maliyetli olan hatta Türkiye’de de daha rahat yetiþtirilen beyaz kinoanýn pazarý daha geniþ. Ancak beyaz kinoa, lezzet ve besin deðeri açýsýndan kýzýl kinoa’dan geride. Üstelik yerli üretim de olsa fiyatý yine el yakýyor. Tüm bu sebeplerden kinoa’ya olan ilginin 2020’de azalabileceðini ve siyah mercimeðin salatalarda yerini alacaðýný düþünüyorum. Fýstýk ezmesi üretiminde rekor kýrýyoruz. Raflarda her gün yeni bir marka ile fýstýk ezmesi kavanozu görüyoruz. Bence önümüzdeki yýl fýstýk ezmesi için bir iniþ söz konusu olabilir çünkü dünya deðiþiyor: Kakaolu, tarçýnlý, browni’li deðiþik lezzetlerde humus kremalarý dünya marketlerinde yerini aldý bile!
Süt 2019’da da tartýþma konusuydu, laktoz hassasiyeti ve ýsýl iþlem sonrasý besin deðerinin olmadýðý gerçeði ile 2020 süt için sýkýntýlý bir yýl olacak.
Karnabahar bence geleceðin en önemli besini olacak. Tarlanýz varsa ekin elinizde kalmaz. Yeni yýlda karnabahar ile bir çok atýþtýrmalýk ve miks karýþýmlarda karþýlaþabiliriz. Karbonhidrat yerine geçebilen yapýsý onu popüler gýda haline getirebilir.
Avrupa’nýn sevilen sebzesi ‘kale’ ise (kaaaale diye okunuyor) lahana ailesinden. Cips olarak fýrýnlanýp kýtýr kýtýr yenilebilen veya çið olarak salatalarda kullanýlabilen “kale” yapraklarý oldukça þifalý.
Yine þifa kaynaðý olan kefirin yan ürünü olan Quark artýk daha yaygýn kullanýlmaya baþlayabilir. Ýki yýl önce marketlerde bulamadýðým için kendim yapýp kullanýyordum, evde yapýmý kolay olduðu için tarifini de vermiþtim. Quark müthiþ bir malzeme ve Türkiye’de ilk telafuz eden þef olmanýn haklý gururunu yaþadýðýmý söylemeden geçemeyeceðim. Yaþasýn kefir, yaþasýn quark!
Tüm dünya yüzünü bakliyat ve sebzeye dönerken, dünyada tek olan ‘zeytinyaðlý’ mutfaðýmýzý öne çýkarmanýn tam zamaný!
Hem saðlýðýmýz hem de karbon salýnýmý için hayvanlara rahat vermenin zamaný geldi de geçiyor. Önümüzdeki yýl herkes vegan olmayacak belki ama artýk daha fazla sebze tüketmeye baþlayacak. Dünyada her geçen gün birçok insan daha az et yiyor. Gýda þirketleri de bunu fark ettiðinden, bitkileri daha fazla kullanmanýn peþinde.
Geçtiðimiz yýllarda iþi et olan popüler isimlerin bonfileleri hoplatmasý, dana butunu tokatlamasý kýsmetse tarih olacak. Gerçek anlamda et pornografisi ile karþý karþýya kaldýðýmýz 2019, yerini olmasý gerekene yani ete saygýya býrakabilir. 2020 market ürünlerinde ve restoranlarda sebzeli karýþýmlarýn hýzla artacaðý bir yýl olacak.
Yeni yýlda, baþta nohut olmak üzere baklagiller, özellikle de karnabahar ve kahverengi pirinç ile yapýlan karýþýmlar et ile yapýlan yemeklerin, köftelerin yerini yavaþ yavaþ alacak. Dünyada kasaplar lahana, balkabaðý ve tatlý patates gibi yarý yarýya sebzelerin kullanýldýðý köfteleri tezgahlarýna koymaya baþladý bile. Bezelye proteini içeren köfteler hýzla geliyor!
Türkiye’de her 8 kiþiden biri diyabet. Þekerli gýdalarý seviyoruz ve bu bizi uzun vadede hasta ediyor. Bunu fark eden tüketici de doðal olarak þeker tadýnýn yerine farklý bir alternatif koyma derdinde. Biliyoruz ki, rafine þeker bir zehir. Alternatif olarak kullandýðýmýz kimyasal tatlandýrýcýlar da, maalesef doðal olanlarý da hiç de masum deðil. Özellikle butik üreticilerin yaptýðý ve ‘doðal’ olduðu söylenen tatlýlarda ve kurabiyelerde bolca kullanýlan kuru hurma da çok yenirse neredeyse þeker kadar tehlikeli. Yapýlan araþtýrmalar, birçok kuru hurma çeþidinin tip 2 diyabete sakýncalý olduðunu gösteriyor. Yani yaðmurdan kaçarken doluya tutuluyoruz. Bunu fark eden tüketici bence 2020’de hurmalý ürünlerle arasýna mesafe koyacak. Farklý alternatifler hayatýmýza girecek. Hurmayý bol kepçe kullananlar sanýrým alternatif bulmak zorunda kalacak.
Sankara Beyin ve Biyoteknoloji Araþtýrma Merkezi, ülkemizin özel sektör tarafýndan desteklenerek kurulmuþ ilk ve tek Tematik Ar-Ge Merkezi. Merkezde temel olarak, Türkiye’de yetiþen bitkisel kaynaklar arasýndan insan saðlýðýna faydalý bileþenler tespit edilerek saf hale getirilip, yüksek teknoloji kullanýlarak mikroenkapsüle ediliyor. Böylece geleceðin gýdalarý olarak bilinen “fonksiyonel gýdalar” geliþtiriliyor. Þimdilik sadece bu merkezde üretilen “Mormiks” 2020’de sanýrým sýkça duyacaðýmýz bir ürün olacak.
Mormiks nedir? Ýçeriði mor sebze ve meyvelerden elde edilen (antosiyaninler) mikro bir içerik. Antosiyaninler güçlü bir antioksidan kaynaðý. Mormiks, karbonhidrat veya rafine þeker içeren gýdalara eklendiðinde kan þekerini düzenleyebiliyor. Gücü yeni fark edilen mormiks 2020’de mor baklava, ekmek, kraker, kadayýf ile karþýmýza çýkabilir.
Una kötü diyenlere inat, “un bir tek buðdaydan olmaz” dedik ve kazandýk! Birçok üretici en kaliteli buðday tohumlarýný arayýp, atalýk tohumlara yoðunlaþýrken, diðer taraftan bakliyat ve tohum unlarý 2019’da raflarda hýzla kendine yer açtý. Bu çeþitlilik artarak devam edecek. Tüketici glüteni hayatýndan çýkarmaya çalýþýrken tahminim 2020 meyve unlarý için popüler bir yýl olacak. Nar tozu, kestane unu, elma unu ve muz unu için bir baþlangýç olabilir. Meyve unlarýyla hazýrlanan kekler, kurabiyeler çok ilgi görebilir.