Ya "büyük savaþ" ya yeniden "soðuk savaþ" deðerlendirmelerini doðrulayan geliþmeler peþ peþe yaþanýrken Türkiye ne yapýyor?
Ýlk aðýzdan söylenebilecek tek þey Türkiye'nin kendi güvenliðini önceleyen adýmlar attýðýdýr. Kaynaklardan edindiðim bilgi ve deðerlendirmeleri birkaç baþlýk altýnda toplayayým.
SÖZDE YÖNETÝCÝLER ÖNCELÝKLÝ HEDEF
Türkiye terörle mücadele stratejisine aynen devam ediyor. Terör örgütünün sözde kurmaylarý Irak'ta ve Suriye'de askeri-istihbari açýdan son derece baþarýlý operasyonlarla birer ikiþer "indiriliyor".
Eskiden serpme bombalamayla örgütün alt kadrolarý vurulur ama "nitelikli hedefler" bir þekilde sað kalýrdý. Nokta operasyonlarla örgütün hem 20-25 yýllýk hafýzasý hem koordinasyonu sýfýrlanýyor artýk. 10 kadar üst düzey terörist vuruldu son zamanlarda.
Örgüt ise elebaþlarýný saklamakla meþgul. Ama kaynaklar "beyhude" buluyor bu çabayý. Bulunduklarý yerde vurulmalarý an meselesi.
TRUMP SEÇÝLÝRSE ABD SURÝYE'DEN ÇEKÝLÝR MÝ?
ABD PYD'ye destek deðiþikliðine gitmedi ama politika deðiþikliði arayýþý içinde. Kaynaklara göre bunu Ankara'ya da söylediler. Suriye'nin kuzeyinden çekilmeyi, çekilmeleri halinde ne olacaðýný tartýþýyorlar kendi aralarýnda.
Kasýmdaki seçimlerde Trump seçilir ve "çekilelim" derse, bu defa hazýrlýksýz yakalanmayalým diye bir "yoklama" çekiyorlar. Zira Cumhurbaþkaný Erdoðan Trump'ýn ilk baþkanlýk döneminde Suriye'den çekilmeye ikna etmiþti Trump'ý ama Trump sistemi ikna edememiþti.
Seçimler durumu deðiþtirir mi peki?
Kaynaklara göre ABD'nin pozisyonunu deðiþtirmesini beklenmiyor. ABD'nin Suriye'de Ýran ve Rusya'ya karþý durduðunu, onlar ne zaman çýkarsa ABD'nin de o zaman gündemine alacaðýný deðerlendiriyor.
Ankara'nýn tavrý zaten net: "Biz sahada kendi unsurlarýmýzý güçlendirmeye, ABD'li unsurlarla da kavga ederek mücadele vermeye devam edeceðiz".
ABD'NÝN RESTÝ ANKARA UYARINCA GELÝYOR
Öte yandan Suriye dosyasý CENTCOM'un uhdesinde, Dýþiþlerinde deðil. Bu nedenle Ankara, Baþkan Biden'a doðrudan rapor veren, ABD Ulusal Güvenlik Danýþmaný Jack Sullivan'ý uyarmýþ.
"Suriye'de her þeyi askeri açýdan okuyorsunuz ama siyasi planlarý, PYD'nin seçim hedefini görmüyorsunuz. Kantonlaþma, anayasa hazýrlýðý, seçimler, özerklik devletleþme çabasý. Biz bunu asla kabul etmeyiz".
Sullivan iþin bu yönünün farkýnda olmadýklarýný söyleyince "konuyu halledin yoksa biz kafa kafaya geleceðiz" cevabýný almýþ Ankara'dan.
Ýþin aslý ABD'nin PYD'ye "Suriye'de seçimleri onaylamýyoruz, þartlar uygun deðil" postasý bu uyarýnýn ardýndan geliyor.
TERÖRÝSTANA VE PARAVANLARINA NON PASARAN
PYD-PKK'nýn Suriye'nin kuzeyinde yapmayý planladýðý seçimler Türkiye'nin giriþimleriyle ertelendi. Ama Ankara bunu yeterli görmüyor, iptali için çalýþýyor.
Ýstihbarat kaynaklarý bu noktada hem terör örgütünün Kandil ile Suriye kanadý arasýnda esen sert rüzgarlara hem de örgüt paravanlarýnýn nitelikli yakýn takipten nasibini aldýðýna dikkat çekiyor.
PKK'nýn Türkiye'de faaliyet yapabilme kapasitesi malum, büyük ölçüde engellendi. Avrupa'daki para ve insan toplama çabasý için de iki þey yapýlýyor. Ya faal olduklarý ülkelerin istihbarat servislerine brifing verilerek paravanýn ne yaptýðý, nasýl çalýþtýðý, networkü aktarýlýp gereði talep ediliyor. Ya da doðrudan uyarýlýyor. Muhatap ülke bilerek alan açmýþsa örgüte ve mesela FETÖ için "bizim için terör örgütü deðil" diyorsa aldýðý cevap "Ama bizim için terör örgütü olduðunu bilin" oluyor.
ANKARA-ÞAM GÖRÜÞÜYOR MU?
Kaynaklar Þam ile istihbarat düzeyinde yürüyen bir görüþme olmadýðýný söylüyor.
Hatýrlanacaðý üzere Türkiye, Suriye, Ýran ve Rusya arasýnda eylülde dörtlü bir toplantý yapýlacaktý ama Suriye son anda bazý þartlar öne sürerek katýlmama kararý almýþtý.
Öne sürdüðü þart Türkiye'nin askerini güvenli bölgeden çekmesiydi.
Ankara buna cevaben hem Ýran hem Rus istihbaratýna "Suriye ön þartlarla gelirse görüþme olmaz. Böyle yol alamazsýnýz. Biz de geri adým atmayýz" diyor.
Kaynaklara göre Ruslar geçen haftalarda Ýran'ýn dörtlü görüþme talebini iletiyor Ankara'ya. Ankara'nýn tutumu net: "ön þartsýz baþlarýz".
Suriye'ye bunu söyleten kim peki, Ruslar mý, Ýranlýlar mý?
Ýstihbarat çevrelerine göre kesinlikle Ýran.
ÞAM ÝLE HANGÝ ÞARTLARDA GÖRÜÞÜLÜR?
Ankara'nýn Þam ile görüþme þartlarý ne peki?
Bir, PKK'ya karþý iþ birliði yapmak.
Ýki Suriyeli sýðýnmacýlarýn geri dönüþünün saðlanmasý.
Bu baþlýklarý konuþmaya hazýr Türkiye. Cevap bekleniyor.
Öte yandan ABD'nin PYD ile Suriye rejimini bir araya getirme arayýþý da var. Ama Ýran ve Rusya'nýn müsaade etmesi beklenmiyor.
ÞAM PYD'YE NASIL BAKIYOR?
Ýstihbarat kaynaklarýna göre Rejim de istemiyor PYD'nin seçimlerini.
PYD'ye "Amerikan'ýn lejyorleri" olarak bakýyor çünkü Þam.
PYD ise Ýran ve Rusya ile görüþerek bu algýyý kýrma derdinde.
Ankara için sonuç deðiþmiyor ama: Teröre ve teröristan giriþimlerine karþý mücadele sürüyor. Þu ana dek 600 bini aþkýn Suriyelinin onurlu, gönüllü ve güvenli döndüðü düþünüldüðünde güvenli bölgede ekonomi ve güvenlik saðlandýkça sosyal hayatýn daha kolay yeþerdiði ortada.
