Doðalgaz krizi, Avrupa'yý bölüyor. Rusya, birkaç günlüðüne doðal gazý keserek, kýþ için çok ciddi sinyal vermiþti Avrupa ülkelerine. Eylül ayý ile birlikte kýþ korkusu þimdiden sardý Avrupa'yý.
2008'den bu yana ayak sesleri iþitilen küresel ekonomik krizin tam içinden geçiyoruz. Enerji, gýda ve enflasyon krizleri tüm dünya ülkelerinin belini bükerken, yeni dönemde, enerji rezerv üstünlüðü ülkelere kesin bir patronaj veya aksi halde dezavantaj saðlýyor. Enerjinin tetiklediði krizler üretim gücünü etkiliyor, üretimde artan maliyetler piyasada hayat pahalýlýðý ve yüksek enflasyon gibi aðýr sonuçlar getiriyor.
Bu baðlamda, enflasyon krizi Avrupa'da en çok Ýngiltere'yi sarstý ve sektörler toplu grevlere gidiyor, sendikalar grevlerin önümüzdeki günlerde çeþitlenerek artacaðýný ilan ettiler. Ýngiltere ekonomisinde ciddi resesyon (durgunluk) yaþanýyor. Para piyasalarýný takip eden yazarlarýn söylediðine göre; 2023 ortalarýnda sterlin, dolar karþýsýnda ciddi deðer kaybedecek. Enerji þirketleri enerjide %80 artýþý þimdiden açýkladýlar. Ekonomik dengesizliðin özellikle mültecileri olumsuz yönde etkileyeceði ve ýrkçýlýðýn yükseleceði þeklinde, sosyal tahminler yapýlýyor. Ýngiltere almýþ olduðu "Brexit" kararýna raðmen Rusya'ya uygulanacak yaptýrýmlar konusunda AB ile ortak hareket etmenin bedelini çok aðýr ödüyor, herkes huzursuz.
Fransa da enerji konusunda çok kaygýlý olan ülkelerden. Burada da geniþ çaplý grevler baþladý. Fransa sosyal kaostan da ciddi anlamda korkuyor. Halka sürekli tasarruf yapmasý konusunda önlem ve tedbirler duyuruluyor. Avrupa'nýn Rusya'dan gelecek gaza baðýmlýlýðýný nasýl indirgeriz sorusu etrafýnda cevaplar aranýyor. Söz gelimi; farklý saatlerde elektrik kullanma, elektrik kesintileri konuþuluyor... Perþembe günkü The Guardian gazetesinde: "Aileler þayet ýsýtýcýlarý tamamen kapatýrlarsa, küçük çocuklar soðuktan ölebilir' baþlýðýyla alarm verildi...
Ýtalya da enerji ve ekonomi sýkýntýsýný son haddiyle yaþayan Avrupa ülkelerinden... Sosyal medyada da geniþ þekilde yer aldý; Milano'da yardým kuruluþlarýnýn kapýsýnda yüzlerce kiþi sýraya girmiþ halde...
Tüm bu krizler baðlamýnda Avrupa Birliði, Ukrayna meselesinde Rusya'ya karþý aldýðý yaptýrým kararlarýný yeniden gözden geçiriyor aslýnda. Nitekim Macaristan örneðinde olduðu gibi, Macaristan yaptýrým kararlarýna uymayacaðýný söylemiþ ve gaz anlaþmalarýný Rusya ile sürdürmeye devam etmiþti.
Avrupa Birliði, Ukrayna baðlamýnda Rusya'ya karþý niçin toplu olarak hareket ettiklerini, yaptýrýmlarýn sertliðini þimdilerde kara kara düþünüyor... Macaristan'ýn ardýndan, Ýspanya da Avrupa Birliði kararlarýnýn dýþýna çýkacaðý sinyallerini veriyor. Bu yükü daha fazla ne kadar çekebilirler? Fransa ve Almanya'da da bu durum hem siyaset çevrelerinde hem de akademi ve STK'lar bünyesinde tartýþýlýyor.
Avrupa Birliði ciddi bir sarsýntý yaþýyor.
Avrupa'daki bu parçalanma; enerji krizi devam ettiði sürece giderek derinleþecek gibi görünüyor. Avrupa'da ekonomik, siyasal ve sosyal kriziler iç içe yaþanýyor. Ve bu kaotik ortamda ülkeler eski ajandalarýna geri dönmeye çalýþýyorlar.
AB ülkeleri, önümüzdeki günlerde, 9 Eylül'de çözüm için buluþacaklar. Bu toplantýda; Avrupa ülkeleri çapýnda, yüzde 15 doðalgaz tasarrufu onaylanacak. Ayrýca, enerji krizini göðüsleyebilmek için Avrupa Fonu kurulsun isteniyor. Ama AB'nin mali garantörü Almanya'nýn bunu nasýl göðüsleyebileceði þimdiden tartýþma konusu...
Türkiye ise, Ukrayna meselesinde çok deðerli bir strateji izledi. Ýnsancýl diplomasi çerçevesinde, Ukrayna'ya insani yardýmda bulundu ama Rusya ile de iliþkilerini asla bozmadý. Enerjinin lojistiði ve güvenliði konusunda, Türkiye kilit ülke konumuna gelirken, Avrupa, Ukrayna meselesinde stratejik körlüðü yaþýyor.
Ukrayna ile Rusya arasýnda gerek barýþ ve gerekse müzakereler konusunda Türkiye'nin ve Cumhurbaþkanýmýzýn liderliði, öncülüðü, diplomasi ataklarý tüm dünyanýn takdirini kazandý.
Avrupa'yý Ukrayna kriziyle kapana sýkýþtýran aslýnda perde arkasýnda ABD'dir... Ukrayna krizi aracýlýðýyla Avrupa'yý, Yunanistan aracýlýðýyla Türkiye'yi baskýlamayý hedefleyen ABD, pandemi sonrasý dünyanýn tek patronu olmak üzere okyanuslar ötesinden bölgemize gelmiþ durumda... Öyle gözüküyor ki, Ukrayna da Yunanistan da piyon ülkeler olmaya devam edecekler. Öyle ki; Vekalet Savaþlarý artýk terör örgütlerince yapýlmayacak, Vekil Ülkeler onlarýn yerini almýþ görünüyor...
Bu arada milli enerji hareketinin ne kadar hayati bir mesele olduðu da bir kere daha ispatlanmýþ oluyor. Abdülhamid Han Sondaj Gemimiz, Mavi Vatan konseptinde yeni enerji rezervleri ortaya çýkartacak inþallah. Karadeniz'deki doðalgaz çalýþmalarýmýz da bize rahat nefes aldýracak projelerimizden...
Gaz sadece ýsýnma deðil, üretim enerjisidir, sanayinin can damarýdýr ve enerji; milli güçtür, eðer enerji baðýmsýzlýðýnýz yoksa milli baðýmsýzlýðýnýz da tehlikededir. Bu yüzden Milli Enerji Politikasý derken aslýnda Türkiye'nin güvenlik mevzuundan bahsetmiþ oluyoruz.
