Bakü beyannamesini önceden Türkiye-Azerbaycan arasýnda imzalanan Þuþa beyannamesine yeni ve daha geniþ çaplý ihtiva eden yol haritasý belgesi olarak görmek lazým.
Türkiye ve Azerbaycan ortaklýðýnýn sýnýrlarý herkesi özellikle Rusya faktörü ve Ýran bakýþ açýsý için büyük anlam taþýmaktadýr. Bu nedenle TBMM Baþkaný Þentop'un Turan ordusu ile alakalý söylemediði sözleri söylemiþ gibi devreye sokmak, bir kaç saatlik algý yönetimi için yeterli oldu. Mimarý ise Rusya oldu. Daha doðrusu Rusya'daki Ermeni lobisi etkisinde olan medya bu algýyý yönetebildi. Evet sonra kendileri de yalanladý ama önce manþetlerden verilen baþlýklarýn yalanlamasý küçük baþlýklý ve kýyýda köþede saklanarak verilmesi hiç kuþkusuz baþka bir algýnýn parçasýdýr.
Rusya'da en yüksek çevreye entegre olmuþ Ermeni lobi gücü küçümsenmemeli çünkü istenilen algý ile iliþkileri bozmak ve yeni krizler oluþturmak için lobinin gücü yeterlidir.
Tabii burada Türkiye ile Azerbaycan'ýn iliþkileri geniþletme stratejisi daha büyük çaplý algý ve olumsuz eðilimleri karþýsýna almak için önemli bir hamle olarak görülmelidir.
Ýþte Bakü beyannamesini bu büyük hamlenin yeni halkasýný beyanname ile Türkiye Azerbaycan Pakistan arasýnda sarsýlmaz yeni, siyasi, ekonomik, kültürel ve hukuki baðýn daha da güçlendirilmiþ versiyonu ile karþý karþýyayýz.
Ýçeriðe bakýlýrsa, iliþki aðýnýn formatý ve hedefi bizlere daha da geniþleyecek yeni hamlenin sinyalini veriyor.
Özellikle Ýslam düþmanlýðý Ýslamofobi dünyada yalnýzlaþtýrýlmak istenen Müslümanlarýn yeni güç merkezi niteliði taþýmaktadýr.
Ýslam'a karþý Müslümanlara yönelik tüm saldýrýlarýn karþýsýna dikilmek devletlerin ortak gücü ile mümkündür. Bu ortamda Bakü beyannamesi, yeni yol haritasýný baþlýklarý ile nasýl bir stratejiyi kapsadýðýný anlatýyor. Tüm terör saldýrýlarýna tek güç olarak karþý koymayý hedefleyen bu beyanname yeni siyasi ve hukuki statüyü de belirledi. Türkiye Azerbaycan Pakistan iþbirliðinin yeni siyasi belgede kesinleþmesi hiç kuþkusuz ki Karabað'da vatan savaþý ile beraber doðal ittifakýn sonucu olarak ortaya çýktý. Toplumlarýn birbirine olan baðý, sevgisi vefasý ve sonuna kadar destek anlayýþý 3 ülkenin milli hafýzasýnýn derin tarih kodlamasýnda yer bulmuþtur. Bugün meydana çýkan tabloya daha kaç yeniler eklenecek onu da beraber takip edeceðiz.
Evet, ortak ordu anlayýþý bu coðrafya insanýnýn temel arzulardandýr. Özellikle Türk ordusunun baþ aktör olduðu savunma anlayýþý, coðrafya için kaderin deðiþeceði ve daha da özgürlük anlayýþýný taþýmaktadýr. Lakin bunu özellikle Turan ordusu baþlýðý ile en fazla kullananlar ise tam tersi niyet gitmektedir. Þimdi arzularý deðil gerçek imkânlarý deðerlendirme zamanýdýr.
Yarýn hangi jeosiyasi ortamda olacaðýný aþaðý yukarý kestirebiliriz ama kesin kararlar için ortaya atýlan her kelime aleyhinizde kullanmak isteyenlerin elinde silaha dönüþebilir.
Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan ile imzaladýðý Bakü beyannamesi ile esasýnda bir çoðu provokatif oyunlarýn da önüne geçmiþ oldu.
Burada sadece gönlümüze kulaðýmýza hoþ gelecek cümleler deðil esasen de kalýcý ve yarýnlarý belirleyecek adýmlara zarar getirmemenin yollarýna da dikkat edilmelidir.
Tabii ki coðrafyanýn gerçeði olan Türkiye faktörü hep dikkate alýnan güç olacaktýr. Hatasý vardýr þu anda Türkiye'nin bu geldiði noktayý sekteye uðratmak isteyenlerin eline kullaným için fýrsat verme lüksümüz de yoktur.
Bakü beyannamesi gelecekte belirleyici fikirlerin temel belgesi olarak daha nice yeni belgelerin hukuki imzalanan sonuçlarýn ilham kaynaðýdýr. Nasýl ki Þuþa beyannamesi ile yeni, geniþletilmiþ ve sonucu Bakü beyannamesi ile yekunlasan belge ile karþýmýza çýktýysa simdi de Bakü beyannamesi de yeni ve geniþ çaplý beyannamelerin ilham kaynaðý olarak anýlacaktýr. Mesele resmi metindeki mudeealardan daha derindir ve biz bunu etkisini ile birlikte daha sonra daha net göreceðiz.
Bakü beyannamesi Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan arasýnda baðlansa da etkisi ile tüm Türk-Ýslam alemini de baðlamaktadýr. Ekonomik olarak coðrafyanýn kaderinde yeni dönemin baþlandýðý açýktýr ama bu beyannamelerle beraber siyasi, kültürel ve tarihsel boyutu da ekonomik güçle birlikte bizi daha farklý noktaya taþýmaktadýr.
Türkiye'nin istikrarý, siyasi iradesi, gücü ve kudreti; bu gibi çoðu anlaþmalarýn ve sonuçlarýn garantisidir. O nedenle Türkiye'nin durumu, tutumu belirleyici ve hayatidir. Zaten þimdiki dönemde bölgesel tüm baþarýlarýn arkasýnda Türkiye'nin ve Erdoðan'ýn þahsi iradesi, aklý ve ufkun ötesini görme kabiliyeti vardýr. Tabi ki Azerbaycan'ýn siyasi iradesi ve dirayetli duruþu bu ittifaka hele çok yeni dostlarýn kardeþlerin eklenmesine örnek teþkil edecektir.
