Gürcistan üzerinden bölgesel planlar

Gürcistan'da zaman zaman etnik ve dini zeminde rüzgarlarýn esmesine, coðrafya alýþýktýr. Ama uzun vadeli düþününce, Gürcistan bu rüzgârlara imkan tanýmama yolunu hep tutmuþtur.

Özellikle Gürcistan'daki Türk Müslüman nüfus üzerine dolaylý baskýlarla, Sovyetler Birliði'nin çöküþünden bu tarafa þahitlik etmekteyiz.

Tabii burada Gürcistan üzerinden Kafkasya'daki tüm enerji projelerinin transit geçiþi de, Gürcistan'ý kendinden emin duruma soktu. Gürcistan, Rusya açýsýndan da ileriye dönük sorunlarýn merkezi olarak görülmekte. Tabii iþin önemli tarafý ise, NATO ile beraberlik yolunu benimsemiþ olmasýdýr. Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan kanalýnýn düzeltilmesi gerektiðine, biraz da Gürcistan üzerinden hazýrlanan nihai hedefler yüzünden razý gelebildi. Tabii bu konjonktürde, Azerbaycan ve Türkiye açýsýndan anlamlý sonuçlara kapý açmýþ oldu. Lakin "bu iþin bitiþi" anlamý taþýmýyor.

Gürcistan; Müslüman-Türk vatandaþlarýna yönelik baskýcý politikalarýnýn dozunu giderek artýrma yolunda. Burada anlaþýlan Ermenistan-Azerbaycan kanalýnýn barýþa gidilmemesi için birazcýk çaba da harcýyor. Nitekim ki Gürcistan'ýn Karapapak bölgesinde çeþitli provokasyonlarý, son günlerde sýk sýk duymaya baþladýk.

Gürcistan üzerine ara ara uyarýcý yazýlar yazmýþýmdýr. Hatta Abhazya'nýn ne kadar giderek büyük anlam taþýyacaðýný da zaman zaman hatýrlatýyoruz.

Gürcistan bu dönemde, hele hele Karabað Savaþýnýn Azerbaycan'ýn lehine yekünleþmesi ile beraber "Batý ittifakýnýn Gürcistan üzerinden yeni durum þekillendirme istekleri güncellenmiþtir" desem yanýlmam.

Rusya her ne kadar da Gürcistan içerisinde siyasi durumlarý kontrol edebilse de, genel tablo Rusya açýsýndan iç açýcý deðildir. Tabii ki bu da bölgesel gerilimin zaman zaman "yeni etnik konular üzerinden depreþtirileceði" anlamýný taþýyabilir.

Gürcistan kendince, Türkler ve Ermeni vatandaþlar üzerinden gerilim politikasýný, kendi içindeki denge açýsýndan geçmiþte kullandý ama bugün, bu konuda daha da ileri þeyler hesaplamakta.

Tabii ki burada en önemli desteði, NATO geniþletilmesi projesinin mimarý Amerika'dýr.

Biden dönemi ile beraber "Rusya'nýn çembere alýnma projesinin daha da üst seviyelere çýkacaðýný" öngörenler de az deðil!

Tabii Ukrayna ve Gürcistan bu hususta biraz paralel adýmlar atacaða benzer. Þimdilik Gürcistan'ýn sesi yüksekten çýkmasa da, bölgedeki gerilimin iç açýcý sonuçlara varmayacaðý aþikardýr.

Azerbaycan bu tür gerilimlerde, özellikle Borçalý'da yaþayan Türk nüfusu üzerine baskýlar uyguladýkça hep devreye girmiþtir. Yine de Azerbaycan aktif devrede. Alternatif yollarýnýn olmasý gerçeði veya geliþeceði durumunda, Gürcistan'ýn tansiyonu yükseltecek hamlelere ihtiyaç duyacaðý açýktýr.

Tabii ki Ýran faktörünü de unutmamak lazým. "Ne alaka" diye sorarsanýz, Ýran Kültür Merkezi, Gürcistan'daki Türkler üzerine uzun yýllardýr, dini kanaldan çalýþmalar yapmakta!

Tabii ki bu da bölgesel geliþmeler açýsýndan anlamlý bir detaydýr.

ABD ile kendince hem hesaplaþmada olan Ýran, baþka taraftan da ortak noktada anlaþma kanallarý için de bu faktörleri zinde tutmakta.

Herkes pazarlýk gücünü zinde tutmak için, aktörlerini ve kozlarýný çoðaltma peþinde. Abhazya konusu bu açýdan da, ileride Türkiye açýsýndan "iþe yarar koz" olarak görülebilir. Türkiye içerisindeki Abhazya diasporasýnýn gücünü ve Abhazya'daki etkisini dikkate alýrsak, bu önemli zenginlik "çetrefilli oyunlar gölgesinde" iri tutulacak enstrümandýr. Gürcistan'la iliþkilerimizin iyi olmasý önemlidir, lakin bu iliþkileri diri tutacak þeylerin baþýndaki en önemli koz, alternatiflerin çokluðudur ve senin elinde olmasýdýr. ABD-Rusya geriliminde ise, hele hele bu coðrafyada alternatiflerin çokluðu hayatidir!