Hibrit liderler derken aslýnda gerçek bir liderlikten deðil, lider olarak kurgulanan devþirme ve melez kiþiliklerden bahsediyoruz.
Malum hibrit kelimesi hem benzinle hem elektrikle çalýþan arabalar için kullanýlmaya baþladý. Sözlüklere göre iki anlamý var. Birincisi, “iki farklý güç kaynaðýnýn bir arada bulunmasý”, ikincisi “iki tür arasýnda yapýlan birleþtirmeler sonucu elde edilen yavru”.
Yani ortada iki gücün bir arada bulunduðu, kontrol ettiði ve kendinden saydýðý bir yeni bir imalat var.
Bu halin siyasette, uluslararasý iliþkilerde ve ülke yönetimlerinde öyle izdüþümleri var ki, doðrusu çok kafa karýþtýran, izahý zor, hangi amaca hizmet ettiði anlaþýlmayan bir durum üretiyor.
Irak’ta ABD tarafýndan kurgulanan yönetim bu hale çok benziyordu. Baþbakan Maliki kimine göre Ýran’ýn, kimine göre ABD’nin adamýydý. ABD’nin siyasi himayesi ve desteðiyle ayakta kalan yönetimin ciddi þekilde Ýran’ýn tesirinde kalabildiði söyleniyordu. Yani hibrit bir siyasi durum, hibrit yönetimler…
Benzer bir tablo Libya’da yaþanýyor. Ýsyancý General Hafter askeri eðitimini Sovyetler Birliði’ndeki harp akademisinde almýþ, istihbari himayeyi ABD’den görmüþ.
Hafter 1990’da ABD’ye iltica etmiþ ve 1999’da Kaddafi’ye yapýlan CIA güdümlü darbeye kadar orada kalmýþ, daha sonra 2007’de tekrar ABD’ye gidip yerleþmiþ ve Kaddafi devrilince Libya’ya geri dönmüþ. Bu kadar ABD ve CIA ile birlikte anýlan bir kiþinin bugün açýk askeri destek gördüðü ülke ise Rusya… Tam bir hibrit kiþilik daha… Ýki süper güç bu darbeci asinin imalatýnda belli oranlarda katkýda bulunmuþlar.
Rusya ile iliþkili olduðu söylenen paralý askerler Hafter saflarýnda terör estiriyorlar.
Hafter denilen hibrit þahýs tam anlamýyla bir darbeci ve düzen karþýtý asi… Yaptýðý katliamlar açýk terör eylemi…
Hafter’in ilk darbeciliði, Kaddafi’nin yönetimi devraldýðý darbedeki rolüne kadar uzanýyor. Ondan sonra 1999’da Kaddafi’ye karþý darbeye kalkýþmýþ. Þimdi ise merkezi yönetime karþý çok uluslu bir darbenin figüraný…
General Sisi ile General Hafter darbecilik konusunda benzer özelliklere sahipler. Ýkisi de kendisini genelkurmay baþkaný yapan devlet baþkanýný devirmeye çalýþtý. Ýkisi de radikal Ýslam kandýrmacasýyla dýþ destek bulmaya çalýþýyor. Ýkisi de körfez desteðiyle Ýhvancý avýna çýkmýþ durumda.
Hibrit Hafter’i destekleyen bir güç de Fransa. O Fransa ki, Hafter’in yaþadýðý sürgüne sebep olan askeri baþarýsýzlýðýn mimarýdýr. O gün Çad güçlerini destekleyip Hafter’i ezen Fransa bugün Hafter’i destekleyip merkezi yönetimi ezmeye çalýþýyor.
Bu tür kiþilik ve kimlik krizi yaþayan devþirme þahýslar farklý güçler açýsýndan kullanýþlý oluyorlar. Bir tür maþa, tetikçi, taþeron olarak kullanýlýyorlar.
Hafter de çok amaçlý bir þer cephesinin tetikçiliðini yapýyor. Destekçi ülkeler, ideolojiler, amaçlar birbiriyle çok alakasýz olabiliyor.
Hafter’i destekleyenler arasýnda bir yanda demokrasiden hazzetmeyen bölgedeki bazý otoriter rejimler var. Diðer yanda ‘radikal Ýslamcýlýk’ söylemi üzerinden Müslüman avýna çýkan güçler var. Ayrýca ekonomik çýkarlar sebebiyle kendi güdümünde gördükleri ata oynayýp müstakbel yönetimde söz sahibi olmak isteyenler de bulunuyor.
Diðer bir destekçi grup ise bölgesel aþiretçilik ve kabilecilik mantýðýna dayanýyor. Hafter’in ailesi El-Farjani denilen Bingazi’deki bir aþirete mensup. Bölgesel milliyetçilikle Hafter’i destekleyen yerel kabileler de var.
Ama Hafter saflarýnda terör estiren asýl güçler paralý askerler. Birileri Hafter’e oynuyor, onun üzerine para yatýrýyor.
Bölgemizde Hibret yönetimler üzerinden vesayet savaþlarý verildiðini ve alakasýz güçlerin farklý amaçlarla ayný Hibret kiþiliklere destek verdiklerini görüyoruz. Gizli servislerin devþirme Hibritleri bilim kurgu filmlerinde olduðu gibi her tarafý istila ediyorlar. Bu hastalýklý hal artýk son bulmalý…