Deniz Meltemi 2021 tatbikatý ile NATO-Rusya gerilimi ciddi boyuta taþýnýyor. Ruslar tehlikeli provokasyon olarak tanýmlamakta bu giriþimi. Ukrayna'nýn da katýlacaðý tatbikatýn nasýl bir amaç güttüðüne bakmamýz lazým tabii ki.
Ukrayna Devlet Baþkaný Zlenski'nin NATO'ya Ukrayna'yý alýn çaðrýsýna olumlu yanýtlar zamanýnda geldi tabii ki. Lakin bunun o kadar kolay oluþmasýnýn mümkün olacaðýný yakýn vadede beklemek yanýltabilir.
Ruslar bu yeni durumun Anglo Sakson ittifakýn büyük senaryosu olarak tanýmlýyor. Bu sebepten Vietnam savaþýnýn çýkýþ nedenlerine benzetmekte yeni durumu.
Ýngiltere'nin devreye sokma planýnýn da ABD tarafýndan belirlendiðine inanmakta Moskova.
Rusya Karadeniz'de savaþ ortamýnýn ýsýtýlmasýna savaþ yapmaya hazýrýz içerikli yanýt vermektedir. Hazýrlýklarýnýn da tamam olduðunu kendi kamuoyuna beyan ediyor. Rusya kamuoyuna bakarsanýz bu yeni gerilim Kremlin politikalarýna sonuna kadar sahip çýkma refleksini devreye sokmaktadýr.
ABD-Ýngiltere bu tehlikeli durumu ne kadar ileriye götürebilecektir? Tabii ki NATO'nun diðer üyelerinin bu ýsýnmaya pek fazla sýcak bakacaðýný tahmin etmiyoruz. Özellikle Almanya, Fransa ve Türkiye'nin tutumu Amerikan politikalarýný pek savunur içerik taþýmayacaktýr. O sebepten burada nabýz yoklama senaryosu akla gelmektedir. Çünkü ABD ve Ýngiltere Avrupa'daki müttefiklerin hepsinden ayný refleksin çýkmayacaðýný þimdiden tahmin ediyor. Bunu yine de Ýngiltere merkezli analizlerin satýr aralarýndan anlýyoruz. Ayrýca ABD Ýngiltere'nin bu tatbikata verdiði anlamla Almanya, Fransa, Türkiye'nin verdiði anlamlar arasýndaki farklarý da göz önünde bulundurmak gerekli.
Bu tatbikatýn ciddiye alýnmasý dolaylý Rusya'ya gözdaðý vermesi ve Ukrayna konusunda NATO'nun tek yürek olduðunu göstermesi için iyi bir hamle olarak okuyabiliriz. Lakin Rusya'nýn yeni hamlelerini de hesaba katmakta yarar vardýr.
Akdeniz'de Rusya hareketliliði bugünlerde devreye girecek gibi durmakta. Zaten Karadeniz'in cevabýný Akdeniz'de verme planýný çoktan hazýrlamýþ gözüküyor Moskova.
Ukrayna'nýn NATO üyeliðinin ve yahut NATO ordularýnýn Karadeniz'de fiili ve kalýcý hale getirilmesi Rusya için savaþ anlamý taþýmaktadýr. Yani Rusya bu konuya savaþla cevap vermeyi düþünmektedir. Peki þimdilik tüm provokatif eylemleri esnek politikalarla dönüþtürmeye gayret ediyor. Lakin bedel ödemeye de hazýr olduðunu her ortamda gösterebileceðini de göstermektedir.
Peki NATO Rusya ile savaþýr mý?
Esas soru budur. Herkes Rusya savaþýr mý diye sorarken NATO savaþmak istiyor mu sorusu es geçilmektedir.
NATO üyelerine bakýlýrsa ve Rusya ile ikili iliþkiler seyrine odaklanýrsak bu soruya cevap açýktýr: Hayýr.
O sebepten ABD Ýngiltere ittifaký bu durumu genel NATO konusu haline getirmekle Rusya'nýn nabzýný yoklamaktadýr. Rusya bu duruma nasýl reaksiyon verecektir. Uzun yýllardýr Putin politikalarýný önceden tahmin ediyordu Batý. Þimdi edemiyor. Önceleri Putin'in refleksinin keskin tutumundan yola çýkarak planlamalar yaparlardý. Þimdi yine de yazýlanlara bakarsak satýr aralarý bize þunu demektedir. Putin Rusya'sýnýn nasýl tepki vereceðini önceden öngörmek çok önemli bir durum oldu. Bu tepki yoklama planlarý ile ABD Ýngiltere ittifaký tüm NATO üyelerini kendi politikalarýna ortak edebilecekler mi. Önümüzdeki süreçte NATO içerisindeki çok seslilik yeni konumuz olacak mý? Rusya'nýn Akdeniz hamlelileri NATO üyesi diðer ülkeleri nasýl etkileyecektir. Ýkili iliþkiler NATO genelindeki Rusya politikalarýný etkileyeceði açýktýr. Rusya'nýn beklentisi ve hesaplamalarý da bunun üzerinedir.