Ýran-Ýsrail gerilimi henüz bitmedi. Her iki ülkenin de arkasýndaki geniþ cephe meseleyi derinleþtiriyor. Ýsrail'in nasýl tepki vereceðine dair tartýþmalar uzuyor.
Türk medyasý bu süreçte sýnýfta kaldý. Çok nitelikli Ýran ve Ýsrail uzmanlarýmýz olmasýna raðmen pek az yayýn organý bu uzmanlarýmýza ulaþtý. Sosyal medyada ise çoðunluk siyah/beyaz bir tutum sergiledi. Oysa yaþanan sürecin perde arkasýnda girift iliþkiler ve çýkarlar söz konusu.
Türk dýþiþleri ve istihbarat diplomasisi Ýran-Ýsrail gerilimini yatýþtýrmak için büyük gayret gösterdi.
Binyamin Netanyahu (Bibi) hükümetinin ABD'ye sýrtýný yaslayarak Ýran'a saldýrma ihtimali korkutucu elbette. Beyaz Saray çevresinde yapýlan analizler Baþkan Biden'ýn seçim öncesi geniþleyecek bir çatýþmaya sýcak bakmadýðý yönünde.
Ýsrail'de mevcut iktidar kamuoyunu sakinleþtirebilecek mi acaba? Özellikle çatýþmanýn devam etmesi halinde huzursuzluðu artan Ýsrailli muhalifler tepkilerini nasýl gösterecekler merak konusu. Ancak rehinelerini sokakta bekleyen kalabalýklara raðmen Netanyahu'nun bir gece çýlgýnlýk yapmasý mümkün.
Ýran-Ýsrail arasýnda yaþanacak gerilim Gazze sürecini de olumsuz etkileyecektir. Ýsrail, karartma uyguladýðý bölgede savaþý bahane ederek daha seri saldýrýlar gerçekleþtirebilir. 7 Ekim sonrasý Ýsrail'in asýl hedefinin buradaki nüfusu Refah'a sýkýþtýrmak ve hatta Mýsýr'ý ikna ederek çölde sürgüne zorlamak niyetinde olduðu biliniyor.
Ýran'la yaþanan gerilim Hamas-Ýsrail görüþmelerini hangi boyutta etkileyecek merak konusu. Bu koþullarda görüþmelerden netice alýnmasý pek olasý görünmüyor.
Suudi Arabistan, BAE, Mýsýr ve Ürdün gibi ülkelerin yaþanan gerilimden uzak kalmasý mümkün deðil. Tahran'ýn bu ülkelerin sokaðýný dikkatle izlediðini tahmin edebiliyoruz. Ýran'ýn araçsallaþtýrdýðý dini argümanlar ve Kudüs imgesi bölgede nasýl bir etki gösterecek þimdilik merak konusu.
Yukarýda vurguladýðýmýz Arap devletlerinin, Arap olmayan Müslüman ülkelerin Filistin meselesiyle ilgilenmesinden hazzetmediklerini biliyoruz. Bu durumda þu hakikati görmek zorundayýz Arap-Ýran gerilimi ve Ýsrail-Ýran gerilimi cepheleþmenin arka planýný bize gösteriyor. Bölge aktörleri arasýnda Gazze konusunda farklý düþünenler olduðunu ve gelecekte Filistin'in tamamýyla bir sorun olmaktan çýkmasýný ümit edenler olduðunu biliyoruz.
Ýþte burada can alýcý sorunun cevabýný merak ediyoruz. ABD'yi Ýran'a karþý kýþkýrtma görevinde Bibi'den daha istekli liderler var mý acaba?
