Dünya düzeninde yeni kavramlarý yeni sistem dayatmalarýný uzun zamandýr çoðu meslektaþlarým dahil yazýyoruz.
Yeni dönemin krizleri pandemi gýda kýtlýðý küresel ýsýnma seller deprem ve virüs salgýnlarý da yeni kataklizmler deðiþim için fýrsat oluþturan bir nevi yeni dönemin savaþ içerikleridir.
Giderek acýmasýz yaklaþým ve siyaset anlayýþýna sahne olmakta dünya. Kýran kýrana ölümüne savaþ dönemindeyiz. Pandemi ile tüm dünya bu acýmasýz savaþýn yansýmasýný iç siyasette vatandaþ ile devlet arasýndaki karþý durmada da görüyoruz.
Haksýz paylaþýmlar, güçlü olanlarýn daha güçlü olmasý bazýlarýnýn kendi gücünde kalabilmesi bir baþkasýnýn ise yok olmadan var olabilme istekleri ise acýmasýz zýtlaþmanýn argümanlarýdýr.
Güçlü devletlerin hegemonik rengi ve etkisi hem deðiþiyor hem de küresel aktörler deðiþiyor. Bugün baþ verenleri yýllar sonra meydana çýkan yeni sistem ve yeni patronlarýn oluþum süreci olarak okuyanlar giderek daha net anlaþýlýyor.
Peki, nasýl bir yol takip etmeliyiz.
Yeni süreç herkesi etkiliyor görüyoruz.
Ülkelerin iç dengeleri deðiþiyor ve kullanýlan dilin bile acýmasýz edebiyat içerdiði de açýktýr.
Bu ortam her sistem ve dünya düzeni kurgusunda olmuþtur. Büyük deðiþimlerin büyük felaketler sonrasý meydana çýktýðýný unutmamak lazým. Dolayýsý ile içeride eforu fazla ve her yere harcarken paralelde deðiþtirilen esas durumdan bihaber kalmamalýyýz.
Türkiye'nin içindeki tartýþmalar da küresel ölçekteki tartýþmalardan farklý deðildir.
Dikkat edilmesi gereken þey kullanýlan dili mevcut krizlere derinlemesine hizmet ettirmemektir kanýmca.
Zira bu durum zaten pandemi ile birlikte gergin yorgun býkkýn toplumlarýn çileden çýkmasýna zemin oluþturur olmasý yüksek ihtimaldir.
Her zýt fikirlere karþý sinirli tarz yerine daha ýlýmlý yöntemi denemekte yarar vardýr. Zaten pandemi süreci dünyada aile yapýlarýný bile sardýðý bir gerçektir. Ekonomik politik sosyolojik çoðu durumlara kendi olumsuz yansýmasýný gösterdi salgýn süreci.
Küresel çapta ise deðiþim dönüþüm için kollarý sývayan küresel aktörlerin olduðu da bir gerçektir.
Uzun vadeli analizle bakýldýkça orta ve uzun vadede aktörlerin yeri ve rolü deðiþiyor gözükmektedir. ABD gücü ve fonksiyonu format deðiþimine giriyor gibi. Avrupa bu dönemde en fazla etkilenenlerden olacak galiba. Merkezi Asya ve Uzak Doðu Orta Doðu konu baþlýklarý olarak kalýyor. Rusya, Çin, Ýngiltere, Hindistan, Türkiye ve Ýran nasýl gelecek ihyasýný tercih edeceði önemlidir.
Lakin toplumlarýn istismar edilmesi ülkelerin daha da sefalete itilmesi büyük felaketlerin altýna konulmuþ mayýnlar gibi karþýmýzda.
Bu mevcut yapý deðiþmeli. Türkiye yeni sürecin adil kurgusu için hedefleri ile bir baþkaldýrý örneðini tasarlamak. Baþkan Erdoðan'ýn söylediði gibi 2023 hedefleri küresel senaryolara baþkaldýrýdýr tanýmý ise baþlý baþýna yeni senaryodur. Hem kendisi hem dünya yararlanabilirse uçurum kenarýndan dönülmesi mümkündür. Ama tabi ki burada Türkiye'nin içinde ahval önemlidir. Kendi içinde bu dengeyi yakalayamazsa dünyaya da kendine de fayda saðlayamaz.
Mülteci karþýtý cümlelerin Türkiye'de bile yaygýnlaþmasý buna zemin oluþturan dilin popüler hale gelmesi Hitler Almanya'sýnýn ve dünyanýn baþýna belalar getirdi. Dolayýsý ile Türkiye'nin geleneksel insan odaklý politikasýnýn yerine mülteci düþmaný yabancý düþmaný dil eylem gelirse bu büyük felaket için ciddi yol yapýlmýþ oluyor demektir
Þimdi Türkiye'nin 2023 hedeflerine odaklandým ki küresel senaryolara baþkaldýrý maratonuna baþarý ile sonuçlandýrabilelim.
Türkiye'nin istikrarý bozulmamalý bu istikrar küresel istikrar için anlam taþýyor. Bölgesel istikrar Türkiye'nin istikrarýna baðlýdýr.
Ýçeride efor harcarken buna dikkat edemezsek ciddi olumsuz sonuçlarla karþý karþýya kalabiliriz