Bu iki konu, art arda gedi...
Çin liderinin olasý Moskova ziyaretine, ilk ve gerilmiþ "reaksiyon"; ABD'den geldi.
ABD kaynaklarý, Ukrayna ile Rusya arasýnda Çin'in "arabulucu" olma niyetinden rahatsýz.
Dahasý var!
ABD, Ukrayna'ya böyle bir durumda "Asla olmaz..." telkinini yapmaktadýr.
ABD, Rusya ve Çin arasýndaki iliþkilerin, yeni dönemde daha da "netleþmesi" durumunda, dünyadaki paylaþým uðruna verilen savaþýn; yeni "merhaleye" geçeceðinden hoþnut deðil.
Bu nedenle alel-acele Putin ile ilgili, "uluslararasý ceza mahkemesi"nden "tutuklama" kararýnýn çýkmasý gibi; anlaþýlmasý zor bir tutumla çýktý karþýmýza...
Peki, bu bir þeyi deðiþtirir mi?
ABD merkezli ve Rusya karþýtý ittifak, þimdilik açýktan Çin ile karþý karþýya gelmek istemiyor.
Çin ise þimdilik ABD merkezli ittifakla karþý karþýya gelmek istemiyor.
Her iki taraf için, Rusya vazgeçilmez...
ABD için Rusya zayýf olmalý ki, Çin ile öngördüðü "hesaplaþmada", ilaveten güç faktörü gibi "iddia masasý"nda olmasýn ve Çin için olumlu ortam oluþturmada çalýþan mekanizma gibi meydanda "duruþ" sergilemesin.
Çin için ise ABD merkezli ittifakla mücadelede; "Rusya ile zamanýn uzatýlmasý gerekli. Bu nedenle Rusya'ya artýk daha net destek vereceðine..." iþaret ediyor.
Rusya savaþýn "seyrini" buna göre belirliyor.
Ukrayna baþkaný Zelenskiy'in beyanlarý esasýnda "sinyali" vermektedir. Çünkü Rusya ile uzatýlmýþ savaþ ortamý, kendileri açýsýndan kârlý bir durum degildir.
Bu durumda sonuç nasýl etkilenir?
Tabii Çin konusu uzun vadede baþýmýzý aðrýtacaktýr.
Çin ile Rusya'yý þimdi ayný tabloda yorumlasak da orta vadede Rusya için de sorun olarak gözüküyor.
O nedenle Rusya için baþýný Turkiye'nin çektiði Orta Asya ve tamamýyla Türkistan coðrafyasýnýn varlýðý ve tutumu, önem arz edecektir.
Gerçi Orta Asya'daki yapý hala Rusya'nýn etkisinde
Ama bu yapý Rusya ve Türkiyesiz; Çin için "rahat" lokmadýr.
Bunu unutmadan, Orta Asya'yý analiz edelim.
Ýran ve Orta Doðu konusunda da Çin artýk daha "görünür" olacaktýr.
Unutmayalým; Türkiye'deki siyasi gelecek ve Mayýs seçimlerinin sonucu Orta Asya ve Orta Doðu'daki varlýðýmýzýn da geleceðini belirleyecektir.
Küresel dizayn sürecinde iç siyasetteki seçim "anlayýþý", artýk sadece Ýç siyaset degildir.