Atina'nýn Adalar Denizi'nde yaptýðý tehlikeli hamleler bir ticari gemiyi kurþunlamaya kadar vardý. Olayýn hemen ardýndan bazý emekli askerlerimiz misliyle mukabele edilmeli, dediler. Atina hükümetinin içinde bulunduðu mali durum ve yaklaþan seçim düþünüldüðünde bu tehlikeli oyunu anlamak mümkün.
Peki bu sürecin uluslararasý boyuttaki sebepleri ve sonuçlarý neler olabilir? Bu meseleye deðinmekte fayda var.
Ukrayna ve Suriye'de olup bitenleri hesaba katarak Ankara-Atina gerilimine bakmalýyýz.
Atina ve Moskova arasýnda yakýn geçmiþte yaþanan Ortodoks kiliseleri gerginliðini unutmayalým. Ortodoks kiliseleri arasýndaki ayrýþma ABD tarafýndan desteklendi. Rusya'nýn dini alandaki tesirini ve kilise üzerinden kurduðu siyasi nüfuzunu da unutmayalým.
Kiev ve Moskova arasýnda kimlik ve din temelli çatýþma/ayrýþma bugünkü yaþanan olaylarý hazýrlayan köklü sebeplerden.
Atina hükümeti Ukrayna lehine hýzlý refleks gösterdi ve Batý Ýttifaký'na üslerini ziyadesiyle açtý. Dedeaðaç'tan Bulgaristan ve Romanya demiryollarýný kullanarak Karadeniz'e ulaþma olanaðý tanýdý.
Ankara'nýn Montrö'yü iþletmedeki kararlý tutumu Atina'yý önemli kýldý ABD için. ABD Ankara'yý sýkýþtýrmak için Miçotakis'i kongrede konuþturdu. Muhtemelen okuduðu kaðýt da Beyaz Saray'da kaleme alýndý.
Ancak bu tabloya raðmen ABD, Türk-Yunan savaþýný istemez. Sýcak temas olursa da NATO Genel Sekreteri devreye girer. Bu gerginlikte yaþanabilecek bir sýcak savaþ en çok Kremlin'e yarayacaktýr.
Ankara-Atina geriliminden doðacak bir savaþ Batý Ýttifaký için kara gün demektir. Vaþington yönetimi için Türkiye karþýtý ve isteklerine boyun eðen Miçotakis iktidarý gayet elveriþlidir. ABD, Erdoðan'ýn tutumunu deðiþtirmek için elveriþli aparat olarak Yunan hükümetini kullanýyor. LNG transferi için lojistik üs haline getirilen Yunanistan, demiryolu üzerinden Karadeniz'e yapýlacak sevkiyatlar için de iþlevsel.
ABD, Ukrayna savaþýnýn uzamasýyla Avrupa'daki aðýrlýðýný artýrýrken Doðu Avrupa'daki tahkimatýný artýrýyor. Enerji krizine giren Avrupa'ya alternatif gazý fiyatý yüksek de olsa yine ABD getirecek.
Atina'da geçtiðimiz ay dinleme skandalý patlak vermiþti. Atina'da hangi baþkentlerin rekabet içinde olduðunu bilmiyoruz ama küresel oyuncularýn siyasi partilerde ve kilisede etkisiz olduðunu söyleyemeyiz.
Atina hükümetinin saldýrgan tavýrlarý Türk kamuoyunda tepki görüyor. 1974'de Kýbrýs'ta Türk birlikleri karþýsýnda etkisiz hale getirilen Yunan askeri için bir çatýþma halinde yeniden bir facia yaþanabilir. 1974'te Barýþ Harekatý ile Rum yönetiminde Nikos Samson hükümeti devrilmiþ ve Atina'da askeri cunta yýkýlmýþtý. Baþbakan Ecevit ve yardýmcýsý Erbakan ise harekat için aldýklarý kararla Türk milletinin gönlünde yer ettiler.
Türkiye açýsýndan esas baþarý diplomasi ile elde edilecek kazanýmlardýr. Ukrayna-Rusya savaþýndaki pozisyonunu koruyarak dünyada kazandýðýmýz saygýnlýk baþka geliþmelere yol açacak ve jeopolitik fýrsatlarý aralayacaktýr. Son gezisiyle Erdoðan, Balkanlardaki istikrarýn yegâne koruyucusu olduðunu göstermiþ iken bu hattan koparýlmak istendiðimizi de unutmayalým.
Ancak sýcak bir çatýþmada karþý karþýya olduðumuz durumun küresel sonuçlarý olacaðýný da unutmayalým. Suriye-Ukrayna-Yunanistan üçgeninin ortasýnda yer almamýzý en çok kim/ler ister oraya bakalým.
