DEM'e dair kýsa özet:
Kapatma davasý AYM'de bekleyen HDP, seçim öncesinde kitlesini YSP'ye (Yeþil Sol Parti) yönlendirdi. Ama seçimlerde büyük oy kaybý yaþanýnca YSP'nin adý HEDEP olarak deðiþtirildi. Lakin HEDEP, kapatýlan HADEP çaðrýþýmý nedeniyle Yargýtay'dan dönünce partinin adý bu defa DEM olarak güncellendi.
DEM, CHP'ye rengini verdiði için þimdiden tutmuþ görünüyor.
Bunda iktidar bloðunun katkýsý büyük tabi.
Yine de isim ve kadro deðiþikliði ayný çizgiye oy veren Kürtler arasýnda da Türkiye genel kamuoyunda da heyecan yaratmýþ deðil.
Yeni Genel Baþkan'ýn CHP'de heyecan yaratmamasý gibi týpký.
HDP'nin 2015'te yüzde 13,1 olan oyu 2018'de 11,7'ye, 2023 seçimlerinde yüzde 8,8'e düþtü.
Oransal düþüþün Meclis'teki rakamsal yansýmasý da þöyle:
2015'teki 80 milletvekili 2018'de 67 oldu, 2023 seçimlerinde ise 59.
Yüzde 25 oranýnda büyük bir düþüþ söz konusu.
Bu oranlarýn, rakamlarýn ortaya çýkmasýnýn pek çok nedeni var elbette.
Bunlar arasýnda PKK'nýn hendek terörü döneminde çatýþmayý þehirlere taþýmasý, Kürtlerin sokaklarýný, evlerini baþlarýna yýkmasý, çocuklarýný daða kaldýrmasý ve elbette "Türkiye partisi" sloganýyla kurulan HDP'nin PKK sözcülüðüne soyunmasý sayýlabilir.
O dönem popstar gibi popülerleþen Selahattin Demirtaþ'ýn HDP eþ baþkaný sýfatýyla PKK'dan gelen talimata uyarak sokak þiddetine çaðrý yapmasý da tabanda sessiz bir tepkiye yol açtý.
15 Temmuz sonrasý devlette yapýlan FETÖ temizliði, FETÖ-PKK iþbirliðinin bölgeye yansýmasýný ortadan kaldýrdýðý için baskýdan kurtulan bölge halký gün yüzü görmeye baþladý.
Bu sürece paralel olarak yürüyen HDP-CHP iþ birliði de kaybettirdi HDP'ye.
Ýstanbul, Ankara ve Ýzmir'de CHP adaylarýna kazandýrmanýn, Diyarbakýr'da Kýlýçdaroðlu'na oy vermenin HDP'ye getirisinin olmadýðý da tecrübe edildi.
Daðdan inen az sayýdaki PKK'lýyý CHP belediye kadrosuna almak, birkaç ikircikli açýklama yapmak, tezkereye hayýr demek, kamuoyu baskýsýna raðmen Diyarbakýr Annelerini ziyaret etmemek CHP'den beklentiyi karþýlamadý, HDP'yi tatmin etmedi.
CHP'ye payanda olmakla, üçüncü yol olma iddiasýndan sapmakla suçlandý HDP ve ardýllarý.
O yüzden eleþtirilere maruz kaldýlar, özeleþtiri verdiler.
Parti yönetimi bu nedenle deðiþti.
Selahattin Demirtaþ da "içerden" muhalefet etti kendi partisine.
Siyaseti býraktým dese de hâlâ paralel baþkanlýk yaptýðý söylenebilir.
DEM'in eþ baþkanlarý yakýn zamanda kendisini ziyaret etmesine raðmen eþi Baþak Demirtaþ'ýn (Silivri dönüþü) yaptýðý ani adaylýk açýklamasý ve parti yönetiminin bu açýklamaya þaþýrmasý bu minvalde okunmalý.
Baþak Demirtaþ eþinin yokluðunda HDP'nin en çok tanýnan, masa ittifakýnca ziyaret edilen ve doðum günü için hediyelerle beraber lider eþlerinin gönderildiði yüzüydü çünkü. Bir potansiyel birikmekteydi.
Öte yandan DEM Parti ile CHP arasýnda Ýstanbul baþta olmak üzere belli yerlerde "kent uzlaþýsý" saðlanmýþ gibiydi. Kulislere yansýyanlara göre batýda belediye isteyen DEM'e karþý Özgür Özel de gayet cömertti. Esenyurt ve Adalar hemen hemen tamamdý.
Ama Selahattin Demirtaþ gidiþata müdahale etti.
Baþak Demirtaþ, "DEM yönetimi isterse Ýstanbul'da aday olabilirim" diyerek eþi adýna bir mücadeleye girdi.
Siyasette vekâlete yeni bir boyut getirdi.
Meclis'teki Öcalan soyadlý vekiller kimin vekiliydi, diye de sorulabilir gerçi.
Baþak Demirtaþ'ýn adaylýðý DEM'e bir þey kazandýrmasa da CHP'ye kesin kaybettirir.
Öte yandan bir kimlik bunalýmý yaþanýyor aslýnda DEM çevresinde.
2013'e sýk dönmeleri biraz da bundan.
Çözüm Sürecine dair itiraflarýn, suçlamalarýn, hayýflanmalarýn ardý arkasý kesilmiyor.
O dönem PKK'ya silah býraktýramamak bir yana, kendileri de býrakmadýðý için sebepler üzerine epey konuþuluyor.
PKK'ya müzavir Kürtlerin alan kazanacaðýný, Türkiye'nin parçalanacaðýný sanmak; Suriye'de kantonlar kurulurken Türkiye'de hendek baþýnda özerklik ilan etmek dönüp dönüp deþilen þeyler.
Neticede PKK içerde bitti; sýnýr ötesinde de lider kadrosu nokta operasyonlarla etkisiz hale getiriliyor. Baþý kesilmiþ tavuk gibiler.
Ýmralý'dan haber/talimat alamadýklarý ve Kandil kendini kolladýðý için daðdakiler de ovadakiler de þaþkýn. Lidersiz pusulasýz kaldýlar.
Seçimlerden öte bir tür varlýk-yokluk sancýsý çekiyorlar.
Onlarýn terör örgütüne koyamadýðý mesafeyi devlet koyuyor çünkü araya.
Gerçek bir siyasi parti olmayý, örgütün gölgesi olmadan halkla buluþmayý baþarabilirler mi, bunu seçecekler mi göreceðiz.