“NATO Baþkomutaný Norstad acele Ankara’ya davet edilmiþ, kendisine orduda yapýlmak istenen operasyon açýklanmýþ ve Türk Silahlý Kuvvetleri’ne daha dinamik bir nitelik kazandýracak bu gençleþtirme ameliyesi için desteði istenmiþti. Norstad tasarýyý uygun karþýlamýþ ve gereken mali yardýmýn saðlanmasýnda yardýmcý olacaðýný vaat etmiþti-nitekim, Amerika bu iþ için 12 milyon Dolar’lýk bir yardýmda bulunmuþtur…” (27 Mayýs darbe yönetiminin Adalet Bakaný Amil Artus’un sözleri)(1)
Tam, 70 yýl önce bugün, 14.Mayýs.1950’de milli iradenin tercihiyle iktidara gelen Demokrat Parti’yi 27 Mayýs 1960’ta sonlandýran askeri yönetimin TSK içinde gerçekleþtirdiði “Amerikancý tasfiye”, aslýnda “darbeler tarihinin” de baþlangýcýydý.
Tasfiye, Milli Birlik Komitesi’nin 2 Aðustos 1960’ta yayýnladýðý 42 sayýlý yasa ile gerçekleþti. Gerekçesi, TSK bünyesindeki kadro fazlalýðýný düzenlemek, perde arkasýndaki ana hedefi ise NATO’ya girildikten sonra Amerikan eðitimi almýþ genç subaylarýn önünü açmaktý.
Prof. Çetin Yetkin, Türkiye’de Askeri Darbeler ve Amerika baþlýklý kitabýnda bu tasfiyenin esas olarak “Alman askeri ekolünden gelen eski kuþaðýn tasfiyesi ve Amerikan yanlýsý kuþaðýn iþ baþýna getirilmesi” olarak deðerlendirir, ki, doðrudur.
Aðustos 1960’ta emekli edilen 7 bin subaya yüksek maaþ, ek ödemeler ve faizsiz konut kredisi sözleri verilmiþ, maliyede böyle bir para olmamasý nedeniyle Amil Artus’un da belirttiði gibi para Washington’dan saðlanmýþtýr!..
TSK’nýn Amerika’nýn uzun vadeli stratejisi doðrultusunda yeniden yapýlandýrýlmasýný saðlayan bu süreçte öne çýkan isimler, zaten her þeyi ortaya koyar…
· ÝKÝ DARBENÝN KADROSUNU BELÝRLEMEK…
Aðustos 1960’ta hiyerarþide önleri açýlan subaylarýn kimlikleri ilginçtir: Memduh Taðmaç, Celal Eyiceoðlu, Faruk Gürler, Semih Sancar, Faik Türün, Eþref Akýncý, Cahit Akyol, Sadi Koçaþ, Orhan Süerdem, Sabri Yirmibeþoðlu, Naci Gür, Ýlhan Þener, Hanifi Öncül..
Bu isimleri, 12 Mart 1970 darbesindeki kadro olarak tanýdýk…
Aðustos 1961’teki terfiler de önemlidir: Haydar Saltýk, Muhsin Batur, Tevfik Türüng, Nevzat Bölgiray, Ali Elverdi, Necip Torumtay, Nejat Tümer, Adnan Doðu, Ferruh Þenerdem, Süleyman Takkeci…
Aðýrlýklý olarak 12 Eylül 1980 darbesinin kadrosu…
Anladýðýmýz kadarýyla Amerika, 12 milyon Dolar gibi mütevazi bir bütçeyle, iki büyük darbenin kadrosunu oluþturmayý baþarmýþtýr…
· RAND RAPORU-MÝLLÝ SAVUNMA ÜNÝVERSÝTESÝ…
Þubat 2020’de yayýnlanan RAND Raporu’nda yer alan þu cümleler önemlidir:
“Savunma Bakanlýðý, Türkiye ile uzun vadeli profesyonel askeri öðretim projelerini yeniden canlandýrmalýdýr. (…) ABD Milli Savunma Üniversitesi, yeni kurulan Türk Milli Savunma Üniversitesi’ne müfredat geliþtirme, liderlik ve asker/sivil uzman deðiþim programlarý þeklinde destek vermelidir.”
Rapor, ABD’nin Türkiye’de “yeni vesayeti yapýlandýrmada” 1960’taki duruþunu koruduðunu gösteriyor. Alarm sinyalidir.
1. Milli Savunma Üniversitesi’nin müfredat ve kadrolarýnýn milli vasfý, hayatidir. TBMM’nin, üstelik köklü okullarýnýn hizmette olduðu dönemde, 15 Temmuz 2016’da kanlý kalkýþma gerçekleþtirmiþ bir “emperyalist iþbirlikçisi kadrolaþma” yaþamýþ TSK’nýn “þeffaf denetimi” konusunda “demokratik kontrol mekanizmasýný” devreye sokmasý gerekir.
2. Yüksek Askeri Þura kararlarýnýn “kol kýrýlýr yen içinde” mantýðýyla karþýlanmasý mümkün deðildir, aksine, demokrasi açýsýndan ciddi risk oluþtur. 1980’den 2016’ya, “ordu geleneðidir, karýþýlmaz” lafýyla gerçekleþtirilmiþ tayin, terfi ve tasfiyelerin, bizi sonunda nereye taþýdýðýný gördük. 15 Temmuz sonrasýnda alýnmýþ kararlarýn bizi nereye taþýyabileceðini de bilmek durumundayýz.
27 Mayýs 1960-15 Temmuz 2016
Kimse, bizden rehavete kapýlmamýzý beklemesin.
(1) Ýhtilalin Ýçyüzü, Abdi Ýpekçi-Ömer Sami Coþar, ilk baský 1965.
