Þehirde engelli veya yaþlý olmak...

Toplumumuz; tarihi boyunca toplumsal dayanýþma, destek olma ve sorunlar karþýsýnda çözüm arayýþýndan yana olmuþ, medeni sürekliliðini bu çerçevede kurmuþtur.

Bizim cemiyetimizde fazlalýk veya yük anlayýþý yoktur, aksine herkes gereklilik ve yeterlilik bahsinde yaradýlýþ macerasýnýn ve kulluk imtihanýnýn biricik halini tecrübe eder.

Ten veya göz rengi, yaþý, kadýn ya da erkek oluþu, memleketi, fiziksel özellikleri ne olursa olsun, toplumumuzun nazarýnda hiç kimse fazlalýk deðildir. Bilakis gerçek "fazlalýk", yaratýlanda kusur görmek için bakanlarýn görüþ açýlarýnda ve gönüllerindeki yüktür.

En büyük engelin zihinlerimizdeki önyargýlarla oluþturulmuþ manalar olduðunu biliyoruz. Uzun yýllar þehir hayatýnýn getirdiði zorluklar yüzünden aþýrý korumacýlýk veya toplumsal baský çerçevesinde evinden çýkartýlmayan ve topluma karýþamayan engellilerimiz, artýk profesyonel yaklaþýmlarla, bütünleþik hizmetler alýyorlar.

Kentliliðin yeni ve kapsamlý tanýmýyla, engellilerimizle daha yakýn olmak zorundayýz. Þehir mimarisi, yeþil alanlar ve kurumsal hizmetler açýsýndan -son 20 yýlda çok önemli atýlýmlar geçekleþmiþ olsa da- daha yapacak çok iþ var...

Büyük kentlerde özellikle Ýstanbul'da engelli olarak yaþamak hiç de kolay deðil.

Trafik yoðunluðu, park etmiþ araçlarýn kaldýrýmlarý bile kapatýyor oluþu, geçiþ rampalarýnýn olmayýþý, konutlarýn asansörsüz oluþu gibi kentsel sorunlarýn halledilmesi yan sýra, zihinlerimizdeki engelleri kaldýrma konusunun da bir baþlangýç olmasýný temenni ediyorum...

Türkiye olarak genel siyaset yönetimi açýsýndan; sosyal devlet vasfýmýzýn gerekliliðini var gücümüzle yerine getirmeye çalýþýyor, engelli vatandaþlarýmýzýn sorunlarýna çözümler üretmek ve toplumsal hayattan eþit ve üretken bireyler olarak pay almalarýný saðlamak için tüm kurumlarýmýzla çalýþýyor olabiliriz... Ama bizler bu genel yönetim anlayýþýnýn büyükþehir yönetimlerinde de olmasýný talep ediyoruz...

Alt yapý hizmetleri, þehir mimarisi, eðitim, istihdam ve toplumsal faaliyetleri engelli vatandaþlarýmýzýn menfaatine olacak þekilde düzenlemek... Artýk biliyoruz ki; hepimizin ortak sorumluluðudur.

Engellilik, sadece engellilerin ve ailelerinin içinde bulunduðu hayati bir mesele deðil; sosyal boyutlarýyla hepimizi yakýndan ilgilendiren bir gerçektir. Eðitimden saðlýða, mesleki rehabilitasyondan sanata ve spora kadar iyileþtirilmesi gereken her kulvarda devlet ve toplum el ele verip engellerin giderilmesiyle ilgili çaba sarf etmeliyiz.

Ülkemizde son 20 yýlda engelleri aþma ve paylaþma konusunda ciddi bir altyapý ve uzmanlaþma yoluna gidilmiþtir nitekim...

Engellilere hizmet konusunda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlýðýmýzýn temel vizyonu, "aile odaklý sosyal hizmet" nosyonudur.

Engelli bireylere yönelik bakým hizmetlerinde temel bakýþ açýsý; engelli bireylerin ailelerinin yanýndan ayrýlmadan ve sosyal çevrelerinden kopmadan hizmete ulaþmalarý fikri, Bakanlýðý harekete geçiren bir yol haritasý olmuþtur.

Engelli bireylere yönelik hizmetlerde toplum ve bireyi daha çok karþýlaþtýrabilmek, kültürel açýdan da önemlidir. Bu baðlamda; evde bakým yardýmý, sosyal yardým, gündüz bakým hizmetleri, umut evleri gibi toplum temelli hizmetler her geçen gün geliþmekte ve yaygýnlaþmaktadýr.

Engelli kardeþlerimize yönelik rehabilitasyon ve aile danýþma merkezleri de çok deðerli tecrübelere ve bilinçli yaklaþýma öncülük etmektedir.

Ailesinin yanýnda bakýmý mümkün olmayan kardeþlerimizin kurum bakýmýna olan ihtiyacý baðlamýnda çözümler üretilmeye devam edilmektedir. 2008 yýlýnda hayata geçirilen Umut Evi projesi ile 2023 yýlý ekim ayý itibarýyla 149 Umut Evinde 654 engellimiz, ev ortamýnda (her evde 6 engelli olmak üzere) bu hizmetten faydalanmaktadýr.

Evde bakým yardýmý, ülkemizde en çok istifade edilen sosyal yardýmlarýn baþýnda geliyor. 2023 yýlý ekim ayý itibarýyla evde bakým yardýmýndan 562.267 kiþi faydalanmakta. Yardýmýn baþlangýcýndan 2023 yýlý ekim ayý sonuna kadar 110.543.025.038 TL evde bakým yardýmý saðlanmýþ...

Engellilerin istihdamý, en önemli meselelerimizden ve önceliklerden elbette. 2002 yýlýna kadar kamu kurumlarýna engelli memur statüsünde 5.777 atama yapýlmýþken ekim 2023 itibarýyla 68.108 engelli bireyin istihdamý gerçekleþtirilmiþ...

Ve toplumumuzun emeði, hafýza ve hatýra birikimimiz yaþlýlarýmýz... Onlarýn en büyük sorunu yalnýzlýk kuþkusuz...

Onlara hizmet etmek devletimizin ve toplumumuzun temel ödevlerinden... 2016 yýlýnda sosyal hizmete ihtiyaç duyan, 65 yaþ üstü yaþlýlarýmýzýn korunmasý ve desteklenmesi amacýyla, biyolojik, psikolojik ve sosyal bakýma ihtiyacý olanlarýn yaþadýklarý mekânlarda gerekli olan bakýmlarýnýn yapýlarak yaþamlarýnýn kolaylaþtýran Yaþlý Destek Programý (YADES) baþlatýlmýþ... Yaþlýlarýmýza evlerinin sýcaklýðýnda "bütünleþik hizmet" sunmak fikri, tüm hizmetlerin özünde yer almaktadýr.

Bu minvalde; yaklaþýk 140 bin yaþlýmýz halen bu yardýmdan faydalanmaktadýr.

Mart ayýndaki seçimlerde özellikle kent mimarisi, trafik sorunu, çocuk bakým merkezleri, gençlik merkezleri, engelliler ve büyüklerimizle ilgili hizmet politikalarý ön planda olacak...