SGK tarafýndan aylýk veya gelir baðlanabilmesi için mutlaka talepte bulunulmasý gerekir.
Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iþ kazasý, meslek hastalýðý ve ölüm hallerinde baðlanmasý gereken gelir ve aylýklarýn, hakkýn kazanýldýðý tarihten itibaren beþ yýl içinde istenmeyen kýsmý zamanaþýmýna uðramaktadýr.
Zamanaþýmýna uðrayan sürenin tespitinde; sigortalý ve hak sahiplerinin talep tarihlerinden geriye doðru gidilerek 5 yýla kadarki bölümü ödenecek ancak, 5 yýlý aþan süreye iliþkin gelir ve aylýklar zamanaþýmýna uðradýðýndan ödenmeyecektir.
SGK’na müracaat etmemenin haklý bir sebebe dayandýðýný ispat edenler (aðýr hastalýk hali, kýsýtlýlýk vb) hakkýnda hak edilen gelir ve aylýklar ödenmektedir.
5 yýllýk zamanaþýmý
Gelir ve aylýða hak kazanýlan tarih ile 2008/Ekim ayý arasýnda 5 yýldan fazla sürenin geçmiþ olmasý halinde yapýlacak ikinci iþlem, 2008/Ekim ayý ile hak sahiplerinin talebi arasýnda 5 yýllýk sürenin geçip geçmediðinin tespit edilmesidir. Sigortalý ve hak sahiplerinin talep tarihlerinden geriye doðru gidilerek 5 yýla kadar olan bölümü ödenecek, ancak, 5 yýlý aþan süre zamanaþýmýna uðradýðýndan ödenmeyecektir.
Gelir ve aylýk baþlangýç tarihi 1 Ekim 2008 tarihinden önce olan ve gerek 1 Ekim 2008 tarihi itibariyle gerekse sigortalý ve hak sahiplerinin talepte bulunduðu tarihte 5 yýllýk sürenin geçmediði durumlarda zamanaþýmý süresi dolmadýðýndan gelir ve aylýk baðlanacaktýr.
Baðlanan gelir ve aylýklardan herhangi bir döneme iliþkin gelir ve aylýðýn alýnmamasý durumunda zamanaþýmý uygulamasý öngörülmemiþtir. 4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalýlarý açýsýndan 1 Ekim 2008 tarihinden önce baðlanan gelir ve aylýklardan herhangi bir döneme iliþkin gelir ve aylýðýn beþ yýl içinde alýnmamasý durumunda, alýnmayan gelir ve aylýðýn ödeme tarihi ile 1 Ekim 2008 tarihi arasýnda beþ yýllýk sürenin dolup dolmadýðýna bakýlacak;
- 5 yýllýk sürenin dolmasý halinde, 2008/Ekim öncesinde 5 yýllýk süre ile 2008/Ekim sonrasý,
- 5 yýllýk sürenin dolmamasý halinde ise 2008/Ekim öncesi ve sonrasý, gelir ve aylýklar ödenecektir.
Ýþ Kazasý ve Meslek Hastalýðý Sigortasýnda Zamanaþýmý
Ýþ kazalarý ve meslek hastalýklarý sigortasý yönünden zamanaþýmý uygulamasýnda, eskiden “hakký doðuran olay tarihi”, 5510 sayýlý Kanunla “hakkýn kazanýldýðý tarihten itibaren” 5 yýllýk süre için belirleme yapýlmýþ olup, yapýlacak zamanaþýmý tespitlerinde sürekli iþ göremezlik gelirinin baþlangýç tarihi esas alýnacaktýr.
Sigortalýya sürekli iþ göremezlik geliri baðlanabilmesi için sigortalýnýn geçirdiði kazanýn iþ kazasý olduðunun SGK tarafýndan tespit edilmiþ olmasý yeterli olmayýp, iþ kazasý nedeniyle sigortalýnýn meslekte kazanma gücünü en az yüzde 10 oranýnda kaybetmiþ olduðunun SGK saðlýk kurulunca belirlenmesi ve sigortalýnýn sürekli iþ göremezlik geliri baðlanmasý için yazýlý talepte bulunulmasý gerekmektedir. Gelir baðlanmasýnda sigortalýlarýn mutlaka tahsis talebi alýnmasý gerekmektedir. Zamanaþýmý tespitinde gelir baþlangýç tarihi ile talep tarihi esas alýnacaktýr.
SGK’na müracaat etmemenin haklý bir sebebe dayandýðýný ispat edenler hakkýnda, zamanaþýmýna iliþkin hükümler uygulanmayarak hak edilen gelirler ödenecektir.
Sürekli iþ göremezlik geliri geçici iþ göremezlik ödeneðinin sona erdiði tarihi veya sigortalý geçici iþ göremezlik hali tespit edilemeden sürekli iþ göremezlik durumuna girmiþse buna ait saðlýk kurulu raporu tarihini takip eden aybaþýndan itibaren baþlamaktadýr.
Sigortalýnýn gelir baðlanmasý talebinde bulunmama sebebi olayýn SGK tarafýndan iþ kazasý sayýlmamasý durumunda sigortalýya zamanaþýmý hükümleri uygulanmadan saðlýk kurulu rapor tarihini takip eden günden itibaren gelir baðlanmasý gerekmektedir.
