Bir önceki yazýyý "Seçimin ana belirleyicisi neydi?" sorusuyla bitirmiþtik.
Sandýk sonuçlarýný anlayabilmemiz bunun doðru tespitine baðlý. Zira bu, Türkiye'nin geleceðini þekillendirecek temel dayanak noktasý. Muhalefet neyi yanlýþ yaptý, iktidar neyi doðru yaptý sorusunun cevabý da burada.
Siyaset sahnesindeki her aktörün mutlaka dikkate almasý gereken bir nokta.
Düz bir þekilde "milliyetçilik" deyip geçenler var. Kemal Kýlýçdaroðlu da bu tespiti dikkate almýþ ki, düne kadar HDP'ye özerklik sözü verirken bugün Sinan Oðan'a giden oylara müþteri çýkmýþ durumda.
Milliyetçiliði olumsuz referanslarla anan birisi deðilim. Ancak "yükselen milliyetçiliðin" beraberinde hiç de hoþ olmayan ve zaman zaman siyaseti kapayan yan etkileri olduðu malum. "Milliyetçilik yükseldi" dediðimizde örneðin Avrupa'da þahit olduðumuz yabancý düþmanlýðý, ýrkçýlýk, Ýslam düþmanlýðý gibi bir þeyi mi kastediyoruz.
Tam da öyle bir þey deðil.
Türkiye'de yükselen ayrýþtýrýcý, dýþlayýcý bir milliyetçilik deðil. Bu ayrýmý doðru yapmamýz gerekiyor.
Yükselen vatanseverliktir.
Vataný müdafaa bilincidir.
Vatan topraklarýnda ameliyat yapýlmasýna müsaade etmeme kararlýlýðýdýr.
Türkiye'nin namýný duyuran, Türkiye markasýný büyüten yatýrýmlara sahip çýkma kararlýlýðýdýr.
Milliyetçiliði göçmen karþýtlýðý olarak anlayanlarýn yanýldýklarý nokta burasý.
Kemal Kýlýçdaroðlu "Seçimin ana belirleyicisi milliyetçilik oldu" tespitini de yanlýþ anladýðýndan 14 Mayýs'tan sonra göçmen karþýtlýðýna bel baðladý ve Avrupa'daki ýrkçý partilerin aðzýyla konuþmaya baþladý. PKK'ya özerklik, terörle iliþkili isimlere özgürlük sözü veren bir milliyetçi!
Göçmen karþýtlýðý özellikle küçük partiler için elveriþli bir manevra alaný olarak deðerlendiriliyor. CHP ve Ýyi Parti baþlattý, Zafer Partisi'nin suyunu çýkardý, Muharrem Ýnce, Sinan Oðan gibi siyasi aktörler bolca üzerinde tepindi göçmenlerin. Bir ara kapalý kapýlar ardýnda Suriyelilerle görüþmeler yapýp sonra "Vatandaþ olan göçmen sayýsý o kadar da deðilmiþ" diyen Kemal Kýlýçdaroðlu ikinci tur hesaplarýný göçmen karþýtlýðý üzerine yapýyor.
Sýðýnmacýlarla ilgili kasýtlý olarak ortalýða yayýlan yalanlarýn alýcýsý da oldu. "Suriyelilere bedava ev veriliyor, hastanede ayrýcalýklýlar, okullara sýnavsýz alýnýyorlar" gibi yalanlarla kýþkýrtýlan bir siyaset iklimi oluþtu. Yani göçmen karþýtlýðý hiç çalýþmadý dersek yalan olur. Ancak Türkiye'de milliyetçilik hiçbir zaman göçmen karþýtlýðýndan beslenmedi.
Seçim sonuçlarýný belirleyen asýl etmen ülkesini arkasý karanlýk aktörlerin bilmediðimiz hesaplarýna terk etmemek þuuru oldu. Yükselen bir milliyetçilik varsa buralardan tahlile baþlamak gerekir.
Göçmen faktörü seçime etki etmiþ olsa da yükselen milliyetçiliðe asýl etki eden, Türkiye'nin yükselen güç olmasýndan duyulan gurur ve bu yürüyüþün durdurulmasý endiþesidir.
PKK ve FETÖ'nün muhalefet üzerine düþen gölgesi insanlarý tedirgin etti.
Muhalefet bloðunun yaslandýðý kimlik siyaseti ve "Anti-Erdoðanizmin" bir siyaset olmadýðý anlaþýldý. Siyasi partileri bir araya getirebilen ama bir arada tutamayacak bir ajanda.
Dolayýsýyla yeni sistemin yarattýðý ittifak imkanýnýn kötüye kullanýmýnýn sýnýrlarý da görülmüþ oldu.
"Tecrübeli vatandaþ", hani hep deriz ya, ince bir ayar yaptý. Dozunda bir milliyetçi refleks ile millet, bayrak, devlet, vatan üzerinde ameliyat yaptýrmayacaðýný bir kez de sandýk aracýlýðýyla söyledi.
Seçimin sonucunu Erdoðan'a güven belirledi.
Seçimin sonucunu Türkiye'nin yürüyüþünü durdurmama kararlýlýðý belirledi.
Seçimin sonucunu Türkiye üzerinde ameliyat yaptýrmama kararlýlýðý belirledi.
Seçimin sonucunu içeriye deðil ama dýþarýya dönük milliyetçi bir duruþ belirledi.
Seçimin sonucunu büyük yatýrýmlarýn Türkiye'nin ekonomik, siyasi ve askeri gücüne olan katma deðeri belirledi.
Seçimin sonucunu Türkün on yýllardýr mahrum býrakýldýðý özgüven ihtiyacý belirledi.
Seçimin sonucunu milliyetçi muhafazakar kesimin ülkesi ve milletiyle ilgili saðduyulu tavrý belirledi.
Peki muhalefet masasý için seçim nasýl sonuçlandý?
Bu da bir sonraki yazýda....