Okurlarımız erteleme gelecek mi başlığını görünce hemen anlamışlardır konuyu. Öyle ya bir süredir gündemde ilk sıralarda olan “Muhtasar Beyanname” ile “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi”nin birleştirilmesi konusunda sıkışık bir döneme girildi. Öyle ki hızlıca bir erteleme yapılmazsa ciddi mağduriyetler yaşanacak.
“Muhtasar Beyanname” ile “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi”nin birleştirilmesi konusu, 2003’te önemli ölçüde çalışması yapılan ve daha sonra da vazgeçilen bir konuydu. Ancak ne olduysa 2017 yılında birleşme için düğmeye basıldı ve kademeli olarak bugüne kadar bazı illerde uygulama başladı. Buna göre Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulaması:
- Kırşehir ilindeki mükellefler / işverenler için 01.06.2017,
- Amasya, Bartın ve Çankırı illerindeki mükellefler /işverenler için 01.01.2018,
- Bursa, Eskişehir ve Konya illerindeki mükellefler /işverenler için 01.01.2020,
Tarihlerinde başlamış, diğer illerde uygulanması ise 01.07.2020 tarihine ertelenmişti.
Esasında Gelir İdaresi Başkanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı arasında bilgi paylaşımı çerçevesinde maliye idaresinin her tür bilgiye ulaşması mümkünken, yeni bir maceraya atılması çok anlamsız. SMMM, YMM meslek mensupları ile insan kaynakları yönetici ve çalışanlarının gündeminde olan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasından vazgeçilmesi çok daha yararlı olacaktır.
Veya en azından bir birleşme olacaksa da, SGK e-bildirge sistemi üzerinden yürütülmesi elzemdir. SGK’nın oldukça sağlıklı işleyen e-bildirge sisteminde Maliye’nin talep ettiği ek bilgilerin de beyannameye alınarak Maliye tarafının bu bilgileri arasında bilgi paylaşımı çerçevesinde alması ve kullanması mümkündür. Mevcut durumda “Muhtasar Beyanname” ile “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi”nin birleştirilmesinin pilot iller dışındaki illerde ertelenip ertelenmeyeceği konusundaki belirsizlik devam etmektedir. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın ertelemeye sıcak bakmadığı ve uygulamanın tüm yurtta başlaması görüşünde olduğunu görüyoruz.
Ücret Gizliliği
İşverenler, 1003A ve 1003B beyanname kodları ile bildirim yapabilecek olup, 1003B beyanname kodu ile Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesi sadece ücret gizliliğini sağlamak isteyen ve talepte bulunan işverenlere sağlanacak. Bu imkândan faydalanmayı tercih eden mükellefler/işverenler ücret ödemelerine ilişkin vergi kesintilerini ve sigortalının sigorta primleri ve kazançları toplamı, meslek adları ve kodları ve prim ödeme gün sayılarını 1003B Beyanname kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile beyan edecekler. Ücret Gizliliğinin Sağlanmasına İlişkin 1003B Beyanname kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi’ni elektronik ortamda gönderebilmeleri için başvuru yapmaları halinde kendilerine ayrı bir kullanıcı kodu, parola ve şifre verilmektedir.
Ücret gizliliğine ilişkin ikinci şifre uygulamasında tüm işverenler kapsama alınmamıştır, kaldı ki ücret gizliliği sağlamada başarılı olacağı kesin değildir. Kazançları Gelir İdaresi Başkanlığı’nca belirlenen sınırlar altında kalan işverenler Muhtasar Beyannamelerini ancak mali müşavirleri ve meslek mensuplarının onaylaması suretiyle verebilmektedir. Muhtasar beyannameyi kendisi vermeye yetkili işverenler ücret gizliliği için ikinci şifreyi alabilecek. Ücret gizliliğine ilişkin sorunların çözülememesi halinde ücret gizliliği politikasını önemseyen kurumsal şirketlerde ciddi sorunlara yol açacak ve çalışma barışı bozulacak.
Neden İptal edilmeli
Ücret gizliliğinin tüm şirketlerde tam olarak sağlanamaması, Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesi’nin interaktif olmayan, zor bir sistem olması, hatalarla karşılaşılması, işverenlerin ve uygulamacıların sisteme yabancı olması, uygulamada çok tereddüt yaşanan hususların bulunması, bazen gönderilen bir beyannamenin gönderilmemiş gibi görünmesi, kapanmış iş yerlerinin bile görünmesi, aynı anda birden fazla işaret talebi olması, SGK ile Maliye’nin alt yapıları ve bilgi işlem sistemlerinin çok farklı olması, Muhtasar Beyanname ve e-Bildirge sistemlerinin farklılığından dolayı ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Farklı kurumlara ait bildirgelerin tek bir beyannamede birleştirilmesi son derece yanlıştır. SGK sistemi interaktif bir şekilde hataların anlık olarak düzeltilmesi mümkünken, yeni sistem önce Maliye sistemine yüklenmesi, ardından SGK sistemine aktarılması ve hataların düzeltilmesi için yeniden Maliye sistemine gönderilmesi gibi hantal bir sistem getiriliyor. Yeni sisteme geçilmesi durumunda aylık 2.300.000 ve yıllık toplam 27.600.000 adet beyannameyi bu sistemin kaldıramayacağı açıktır. En doğrusu bu birleştirmeden vazgeçilmesidir. Vazgeçilmek istenmiyorsa sistem SGK e-bildirge sistemi üzerinden kurgulanmalıdır, bu da olmuyorsa pilot illere farklı bölgelerden birkaç büyük il daha dahil edilerek tüm yurtta uygulanmasına 1.1.2023 tarihinden itibaren geçilmelidir.
