Erteleme mi gelmeli, yoksa iptal mi?

Okurlarýmýz erteleme gelecek mi baþlýðýný görünce hemen anlamýþlardýr konuyu. Öyle ya bir süredir gündemde ilk sýralarda olan “Muhtasar Beyanname” ile “Aylýk Prim ve Hizmet Belgesi”nin birleþtirilmesi konusunda sýkýþýk bir döneme girildi. Öyle ki hýzlýca bir erteleme yapýlmazsa ciddi maðduriyetler yaþanacak.

“Muhtasar Beyanname” ile “Aylýk Prim ve Hizmet Belgesi”nin birleþtirilmesi konusu, 2003’te önemli ölçüde çalýþmasý yapýlan ve daha sonra da vazgeçilen bir konuydu. Ancak ne olduysa 2017 yýlýnda birleþme için düðmeye basýldý ve kademeli olarak bugüne kadar bazý illerde uygulama baþladý. Buna göre Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasý:

- Kýrþehir ilindeki mükellefler / iþverenler için 01.06.2017,

- Amasya, Bartýn ve Çankýrý illerindeki mükellefler /iþverenler için 01.01.2018,

- Bursa, Eskiþehir ve Konya illerindeki mükellefler /iþverenler için 01.01.2020,

Tarihlerinde baþlamýþ, diðer illerde uygulanmasý ise 01.07.2020 tarihine ertelenmiþti.

Esasýnda Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý ve Sosyal Güvenlik Kurumu Baþkanlýðý arasýnda bilgi paylaþýmý çerçevesinde maliye idaresinin her tür bilgiye ulaþmasý mümkünken, yeni bir maceraya atýlmasý çok anlamsýz. SMMM, YMM meslek mensuplarý ile insan kaynaklarý yönetici ve çalýþanlarýnýn gündeminde olan Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasýndan vazgeçilmesi çok daha yararlý olacaktýr.

Veya en azýndan bir birleþme olacaksa da, SGK e-bildirge sistemi üzerinden yürütülmesi elzemdir. SGK’nýn oldukça saðlýklý iþleyen e-bildirge sisteminde Maliye’nin talep ettiði ek bilgilerin de beyannameye alýnarak Maliye tarafýnýn bu bilgileri arasýnda bilgi paylaþýmý çerçevesinde almasý ve kullanmasý mümkündür. Mevcut durumda “Muhtasar Beyanname” ile “Aylýk Prim ve Hizmet Belgesi”nin birleþtirilmesinin pilot iller dýþýndaki illerde ertelenip ertelenmeyeceði konusundaki belirsizlik devam etmektedir. Hazine ve Maliye Bakanlýðý'nýn ertelemeye sýcak bakmadýðý ve uygulamanýn tüm yurtta baþlamasý görüþünde olduðunu görüyoruz.

Ücret Gizliliði

Ýþverenler, 1003A ve 1003B beyanname kodlarý ile bildirim yapabilecek olup, 1003B beyanname kodu ile Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesi sadece ücret gizliliðini saðlamak isteyen ve talepte bulunan iþverenlere saðlanacak. Bu imkândan faydalanmayý tercih eden mükellefler/iþverenler ücret ödemelerine iliþkin vergi kesintilerini ve sigortalýnýn sigorta primleri ve kazançlarý toplamý, meslek adlarý ve kodlarý ve prim ödeme gün sayýlarýný 1003B Beyanname kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile beyan edecekler. Ücret Gizliliðinin Saðlanmasýna Ýliþkin 1003B Beyanname kodlu Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi’ni elektronik ortamda gönderebilmeleri için baþvuru yapmalarý halinde kendilerine ayrý bir kullanýcý kodu, parola ve þifre verilmektedir.

Ücret gizliliðine iliþkin ikinci þifre uygulamasýnda tüm iþverenler kapsama alýnmamýþtýr, kaldý ki ücret gizliliði saðlamada baþarýlý olacaðý kesin deðildir. Kazançlarý Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý’nca belirlenen sýnýrlar altýnda kalan iþverenler Muhtasar Beyannamelerini ancak mali müþavirleri ve meslek mensuplarýnýn onaylamasý suretiyle verebilmektedir. Muhtasar beyannameyi kendisi vermeye yetkili iþverenler ücret gizliliði için ikinci þifreyi alabilecek. Ücret gizliliðine iliþkin sorunlarýn çözülememesi halinde ücret gizliliði politikasýný önemseyen kurumsal þirketlerde ciddi sorunlara yol açacak ve çalýþma barýþý bozulacak.

Neden Ýptal edilmeli

Ücret gizliliðinin tüm þirketlerde tam olarak saðlanamamasý, Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesi’nin interaktif olmayan, zor bir sistem olmasý, hatalarla karþýlaþýlmasý, iþverenlerin ve uygulamacýlarýn sisteme yabancý olmasý, uygulamada çok tereddüt yaþanan hususlarýn bulunmasý, bazen gönderilen bir beyannamenin gönderilmemiþ gibi görünmesi, kapanmýþ iþ yerlerinin bile görünmesi, ayný anda birden fazla iþaret talebi olmasý, SGK ile Maliye’nin alt yapýlarý ve bilgi iþlem sistemlerinin çok farklý olmasý, Muhtasar Beyanname ve e-Bildirge sistemlerinin farklýlýðýndan dolayý ciddi sýkýntýlar yaþanýyor. Farklý kurumlara ait bildirgelerin tek bir beyannamede birleþtirilmesi son derece yanlýþtýr. SGK sistemi interaktif bir þekilde hatalarýn anlýk olarak düzeltilmesi mümkünken, yeni sistem önce Maliye sistemine yüklenmesi, ardýndan SGK sistemine aktarýlmasý ve hatalarýn düzeltilmesi için yeniden Maliye sistemine gönderilmesi gibi hantal bir sistem getiriliyor. Yeni sisteme geçilmesi durumunda aylýk 2.300.000 ve yýllýk toplam 27.600.000 adet beyannameyi bu sistemin kaldýramayacaðý açýktýr. En doðrusu bu birleþtirmeden vazgeçilmesidir. Vazgeçilmek istenmiyorsa sistem SGK e-bildirge sistemi üzerinden kurgulanmalýdýr, bu da olmuyorsa pilot illere farklý bölgelerden birkaç büyük il daha dahil edilerek tüm yurtta uygulanmasýna 1.1.2023 tarihinden itibaren geçilmelidir.