Bir kaç gündür Rusya'dayým. Yenilenen, yeniden deðerlendirilen; gündemini, sokaðýný, kültür hayatýný, sosyolojisini ve deðerler sistemindeki "yeniden tanýmlamalarý" gözlemlemek fýrsatýný kaçýrmak istemedim.
Muradým, sizinle belki bir kaç yazý ile gözlemlerimi paylaþmaktýr. Ukrayna-Rusya savaþý veya Ruslarýn tanýmý ile "operasyon" sonrasý nasýl bir "sosyoloji inþasý" karþýmýza çýkacak diye merak ediyorum.
Ve elbette alýþýk olmadýðým yeni detaylar, durum ve tespitlerle karþý karþýyayým. Nereden baþlasam diye çok düþündüm. Çok insanla da fikir alýþveriþinde bulundum.
Akademik çevreler, siyasi, elit, kültür-edebiyat zemini, pazar ve çarþýsý...
Ukrayna ile Rusya arasýndaki iliþkiler, ABD-Ýngiltere ile Rusya arasýndaki derinleþen kriz, bölgesel gerçekler; bizi nereye götürecek sorusuyla tanýdýðým ve tanýþtýðým "düþünür" herkesle görüþtüm. Rusya-Ukrayna'ya neden operasyon yaptý? Yapmasaydý ne olurdu? Putin neden haklý olduðunu, neden bundan baþka seçeneðinin olmadýðýný ýsrarla vurguladý? Rus toplumu, Putin'i destekliyor mu? Ýlk baþtaki reaksiyonla, dört ay geçtikten sonraki bakýþ açýsý ayný mý yoksa deðiþti mi?
Þunlarý gördüm ve duydum;
Rusya toplumu giderek daha fazla ideolojik söylem ve eyleme kanalize edilmekte. Sovyetler birliði çöküþündeki liberal hava ve Yeltsinle birlikte cereyan eden batýya teslim edilmeye hazýr Rusya yerini; farklý bir Rusya'ya devretti. Rusya-Ukrayna arasýndaki durum ise birçok tanýmý yeniden güncellenen Rusya ile bizi tanýþtýracak gibi...
Evvela toplumda ilk baþtaki þaþkýnlýk yerine sakinleþmiþ ve Ukrayna konusunda dili giderek sertleþen bir profil gündemde. Milli hassasiyet her konuda ön planda. ABD ve Ýngiltere ittifakýnýn Rusya'yý çökertmek istiyor kanaati; neredeyse herkesin "ortak" konusu olmuþ.
Muhalifler yok mu? Elbette var! Siyasi irade devreye girmeden, toplumun kendini vatansever olarak tanýmlayan kýsmý, bu çevreyi "ihanetkar" olarak anmaktadýr.
Ukrayna ile cephe hattýndan ise ürpertici haberler, görüntüler ve deliller ile tanýþmýþ oldum. Ýlerideki yazýlarda, onlara da deðineceðim. ABD medyasý üzerinden okuma yapmamakta "haklý" olduðum kanaatimde "ýsrarcýyým".
"Putin bu kararý tek baþýna almadý. Bunu delilik gibi deðerlendirenleri anlýyoruz. Ama zannýmca Putin için baþka bir seçeneðin olmadýðý elindeki verilere dayanýyor. Veriler ürpertici, hatta bu veriler dünyadaki bundan sonraki aþamada olacaklara ýþýk tutmakta." Rusya'daki genel kanaat bu þekilde...
"Bu operasyon, savaþan son Ukraynalýya kadar devam edecek!"
Bu fikri savunan Rus eksperler, böyle bir talimatýn ABD tarafýnca verildiðine inanmaktadýr. Detaylar fazlasýyla çok.
Dikkatimi Ýslam ve yeþil bayraða duyulan ilginç sempati çekmekte. Çeçen faktörü ve savunulan gerekçeler; uzaktan bakýlan veya uzaktan bize sunulan içerikte deðil ve tanýmlama yapmakta geç kalýnmamalýdýr.
Sadece þimdilik þunu söyleyeyim: Yýllar önce Moskova'da namaz saatinde sokakta namaz kýlan asker görüntüsü olabilir mi? Sorusuna "asla" diye herkes cevap verirdi.
Þimdi ise sýradan ve saygý duyulan görüntü olarak karþýmýza çýkmaktadýr.
