Son bir yýldýr þirket ortaklarýnýn emekliliðinde çok sýkýntýlar yaþanmaya baþladý. Öyle ki, yýllarca prim alýnan sigortalýlar, emeklilik baþvurusu yaptýklarý esnada on yýllardýr uygulanan kurum uygulamalarý adeta yok sayýlarak emeklilikleri heba edilmektedir.
5510 Sayýlý Kanunla Kanun’un 53. Maddesi’nde yer alan 1.10.2008 tarihinde yürürlüðe giren 4/b bendi kapsamýnda (Bað-Kur) sigortalý sayýlanlarýn, kendilerine ait veya ortak olduklarý iþyerlerinden dolayý, 4/ (a) bendi kapsamýnda (SSK) sigortalý bildirilemeyecekleri düzenlemesi getirilmiþtir.
Anonim þirketlerin sadece ortaðý olup yönetim kurulu üyesi olmayan kiþilerin, ortak olduklarý anonim þirketlerden 4/a (SSK) kapsamýnda bildirilmesinde bir sakýnca bulunmamaktadýr. Eðer ortaklýk yanýnda ayrýca yönetim Kurulu üyesi de olurlarsa bu durumda YK üyeliði tarihi itibariyle SSK sigortalýlýðý sona erer ve 4/b bendi kapsamýnda (Bað-Kur) sigortalý olurlar.
Yani, artýk 1.10.2008 sonrasýnda zaten hiç kimse kendisine ait bir iþyerinde 4/ (a) bendi kapsamýnda (SSK) sigortalý olamamaktadýr.
Anonim þirketlerin sadece ortaðý olup yönetim kurulu üyesi olmayan kiþilerin, ortak olduklarý anonim þirketlerden 4/a (SSK) kapsamýnda bildirilmesinde bir sakýnca bulunmamaktadýr. Eðer ortaklýk yanýnda ayrýca yönetim Kurulu üyesi de olurlarsa bu durumda YK üyeliði tarihi itibariyle SSK sigortalýlýðý sona erer ve 4/b bendi kapsamýnda (Bað-Kur) sigortalý olurlar.
Yani, artýk 1.10.2008 sonrasýnda zaten hiç kimse kendisine ait bir iþyerinde 4/ (a) bendi kapsamýnda (SSK) sigortalý olamamaktadýr. Ancak, 1 Ekim 2008'den önce, çalýþtýðý þirkette ortak olanlar, A.Þ'de ortak ve yönetim kurulu üyesi olanlar ile limited þirkette ortak olanlar, SSK primlerini ara vermeksizin yatýrmýþ olmalarý þartýyla 4/a yani SSK'dan emekli olabiliyorlardý.
Bað-Kur sigortalýlarý veya Bað-Kur sigorta tescili yapýlmasý gerekenler daha açýk ifadeyle vergi mükellefleri, limited þirket ortaklarý ve anonim þirketin yönetim kuruluna seçilen ortaklarý baþka bir iþyerinde SSK’lý çalýþabilir ve bu SSK’lý çalýþma döneminde Bað-Kur geçici olarak durdurulur. Ancak SSK’lý çalýþma sona ererse takip eden günden itibaren yeniden Bað-Kur sigortalýlýðý baþlatýlýr.
1 Ekim 2008 tarihinden önce vergi mükellefiyeti bulunan veya limitet þirket ortaðý olan ya da anonim þirketin yönetim kuruluna seçilenlerin Bað-Kur sigortalýlýðý ancak 1 Ekim 2008 tarihinde baþlatýlýr. Yani, 1 Ekim 2008 öncesi Bað-ur kaydý ve tescili olmayanlarýn sigortalýlýk hak ve yükümlülükleri bu tarihten baþlatýlýyor.
2019/09 No’lu SGK genelgesi ile bu durumda olan sigortalýlara ciddi maðduriyet yaþatacak bir yoruma gidilmek suretiyle 1.10.2008 öncesinde 4/ (a) bendi kapsamýnda (SSK) sigortalýlýklar iptal edilerek bu kiþiler 4/b bendi kapsamýnda (Bað-Kur) sigortalýsý sayýlmaktadýr.
2019/09 No’lu SGK genelgesinde; “1/10/2008 tarihinden önce 1479 Sayýlý Kanun kapsamýnda tescili yapýlmasý gerektiði halde 506 sayýlý Kanun kapsamýnda tescil yapýldýðý söz konusu tarihten sonra tespit edilen sigortalýlar, kanunun geçici 8’inci maddesi kapsamýnda deðerlendirilmeyecek, (4/a) kapsamýnda yapýlan tescil kaydý beyan kabul edilerek, (4/b) kapsamýnda sigortalý olmasý gereken tarih itibariyle (4/b) kapsamýnda sigortalýlýðý baþlatýlacak ve (4/a) kapsamýndaki hizmetler (4/b) kapsamýnda hizmet olarak deðerlendirilecektir. (4/a) kapsamýndaki hizmetlerin (4/b) kapsamýnda hizmet olarak deðerlendirilmesine iliþkin iþ ve iþlemler cari usullere göre sonuçlandýrýlacaktýr. Bu durum, (4/a) kapsamýnda çalýþmaya baþladýðý tarih ile þirket ortaðý olduðu tarih ayný olan sigortalýlar için de uygulanacaktýr. Burada esas olan, (4/a) kapsamýnda çalýþma devam ederken (4/b) kapsamýnda sigortalýlýðý gerektiren þirket ortaklýðýnýn gerçekleþmesidir.” denilmiþtir.
SGK Baþkanlýðý’nýn 2019/09 sayýlý genelgenin revize edilerek 1.10.2008 öncesi kendi þirketlerinde baþlayan ve kesintisiz þekilde devam eden 4/ (a) (SSK) sigortalýlýklarýný iptal ederek 4/b (Bað-Kur) sigortalýsý olarak tescil etmesi nedeniyle onbinlerce kiþi maðdur olmuþtur.
5510 Sayýlý Kanun’un geçici 8’inci maddesinde yer alan 1.10.2008 öncesi Bað-Kur’a kayýt ve tescil edilmemiþ olanlarýn 1.10.2008 öncesi için Bað-Kur kaydýnýn yapýlamayacaðý yasada açýk bir þekilde düzenlenmiþtir. Bu hükme aykýrý þekilde 4/b tescili yapýlmýþ olmaktadýr.
Bað-Kur’un 279 Sayýlý Genelgesi’ne göre; “Bað-Kur’a tabi sigortalýlýðýn baþlayacaðý tarihte veya daha önceki bir tarihten itibaren diðer sosyal güvenlik kuruluþlarý kapsamýnda bulunanlarýn bu kuruluþlardaki sigortalýlýklarý zorunlu veya isteðe baðlý olarak devam ettiði sürece, Bað-Kur Kanunu kapsamýna alýnmayacaklardýr”.
Gerek SSK uygulamasý, gerek SSK ve Bað-Kur arasýnda yapýlan protokol ve gerekse de SGK uygulamasýna aykýrý þekilde yayýnlanan 2019/09 sayýlý genelgenin yüzbinlerce kiþiyi maðdur ettiði ve edeceði açýktýr.
Ayrýca SGK bu maðduriyetleri arttýracak tamamen hukuka aykýrý þekilde yeni bir uygulamayý da yürürlüðe koymuþtur. Buna göre ortaðý olduðu þirketin bir baþka þirkette tüzel kiþi olarak ortak olmasý halinde dahi sigortalýlýk iptal edilmektedir. Örneðin A þirketine hissedar olan ve B þirketi ile ortaklýðý bulunmayan bir kiþinin ortaðý olduðu A þirketinin B þirketinde tüzel kiþi ortak olmasý durumunda kiþinin ortak olmadýðý B þirketindeki sigortalýlýðý geçersiz sayýlmaktadýr. Oysa ki, her tüzel kiþilik farklýdýr, her tüzel kiþiliðin ortaklýðý farklýdýr.
