On yýllardýr ABD ve Ýngiltere üniversiteleri çok fazla sayýda yabancý öðrenciye eðitim imkaný sunmaktadýr.
Ýngiltere bütçesinde yabancý öðrencilerden elde edilen gelirin önemli bir yeri vardýr.
Ülkemizde de son yýllarda yabancý öðrenci sayýsý artmaktadýr. Bu öðrenciler için de okul müfredatýna göre staj zorunluluðu olabilmektedir.
Staj, herhangi bir meslek edinecek olan kimsenin geçirdiði uygulamalý öðrenme dönemi olarak tanýmlanabilir. Bu yönüyle staj, bir eðitim faaliyetidir.
Öðrencilerin teorik olarak edindikleri bilgilerin iþ dünyasýndaki karþýlýklarýný görebilmeleri açýsýndan önemlidir. Bu sayede öðrenilen teorik bilgiler pratik edilerek öðrenilmiþ olacaktýr.
Staj, ülkemizde yalnýzca Türk öðrenciler için olmayýp, yabancý uyruklu öðrencilerinde yapabileceði bir faaliyettir.
Yabancý uyruklu öðrencileri staj faaliyetleri açýsýndan en önemli olan ayrým, staj türünün zorunlu veya gönüllü olmasýdýr. Öncelikle bu hususun netleþtirilmesi gerekmektedir.
Muafiyet Baþvurusu
Yabancý uyruklu öðrencilerin sigortalarý okullarý tarafýndan yapýlýyorsa, öðrencinin staja baþlayabilmesi için, çalýþma izni muafiyet baþvurusunun yapýlmasý gerekmektedir.
Çalýþma izni muafiyet baþvuru için https://emuafiyet.csgb.gov.tr/welcome baðlantýsý kullanýlmaktadýr.
Yabancý uyruklu öðrenci çalýþma izni muafiyeti onaylandýktan sonra staja baþlayabilecektir.
Bu kapsamda yabancý uyruklu öðrencinin sigorta bildirimi okulu tarafýndan yapýlacak, staj yapacaðý iþyerinde ayrýca sigorta bildiriminin yapýlmasýna gerek olmayacaktýr.
Dolayýsýyla öðrenci, Türkiye'de bir örgün öðrenim programýna kayýtlýysa veya deðiþim programý dahilinde zorunlu staj kapsamýndaysa, sigortasý okul tarafýndan yapýlýyor ise Türk bir stajyer öðrenciden farklý iþlem görmeyecektir. Bu durumda iþverenin stajyer ücretini ödemesi yeterli olacaktýr.
Çalýþma Ýzni
Ancak yabancý öðrenci zorunlu staj kapsamýnda deðilse, diðer bir anlatýmla sigorta bildirimleri iþveren tarafýndan yapýlýyorsa, bu durumda yabancý öðrenci stajyer olarak deðerlendirilemeyecektir.
Bu durumda iþveren tarafýndan yabancý uyruklu öðrenci için çalýþma izni almasý gerekecektir. Çalýþma izni alýndýktan sonra sigorta bildirimleri iþveren tarafýndan yapýlacak ve yabancý öðrenciye stajyer ücreti ödenmesi yeterli olmayacaktýr.
Çünkü yabancý uyruklu öðrenci için artýk stajyer deðil normal çalýþan olarak iþlemler yürütülecektir. Dolayýsýyla yabancý çalýþanlara ödenecek ücret seviyesine göre ücret ödenmesi gerekecektir.
Eðer yabancý uyruklu öðrenci muafiyet baþvurusu veya çalýþma izni alýnmadan çalýþtýrýlýrsa kayýt dýþý çalýþma gündeme gelecektir.
Ýdari Para Cezasý
Bu kapsamda 6735 Sayýlý Uluslararasý Ýþgücü Kanunu uyarýnca 2024 yýlýnda uygulanacak idari para cezalarýnýn tutarlarý þu þekildedir:
* Çalýþma izni bulunmayan yabancýyý çalýþtýran iþverenlere her bir yabancý için: 56.752 TL
* Çalýþma izni olmaksýzýn baðýmlý çalýþan yabancýya 22.688 TL
* Çalýþma izni olmaksýzýn baðýmsýz çalýþan yabancýya 45.406 TL
* 6735 sayýlý Kanunda öngörülen bildirim yükümlülüðünü süresi içinde yerine getirmeyen baðýmsýz ve süresiz izinle çalýþan yabancý ile yabancý çalýþtýran iþverene her bir yabancý için, 3.768 TL'dir.