31 Mart seçim sonuçlarýný her parti kendi cephesinden deðerlendiriyor. Ak Parti MKYK toplantýsýnda konuþan Erdoðan özeleþtiri yaparak "Ortada sadece bir oy kaybý deðil, kan ve ruh kaybý var" dedi. Sorumlularýn arasýnda bizzat kendisini de gösteren Erdoðan milli iradenin kararýný sakin ve serinkanlý bir tavýrla karþýladý.
Ak Parti'ye gönül vermiþ kitleler bu tablonun ardýndan Erdoðan'ýn parti yönetiminden ve kabineden bazý isimleri uzaklaþtýrmasýný bekliyor. Erdoðan bu durumlarda ani kararlar alan bir lider deðil. Birlikte yürüdüðü isimlere karþý müþfik ve vefalý bir yaný var. Bu kararlarýn zamana yayýlacaðýný ve seçmenlerin gönlünü farklý adýmlarla alacaðýný düþünüyorum.
CHP'nin ise seçim sonuçlarýný yeterince anlamadýðýný görmekteyiz. Hangi koþullarda bu teveccühün gerçekleþtiðini anlamalarý ve sandýða gitmeyen kitlenin hangi kanattan olduðunu anlamalarý biraz zaman alacak. Ancak DEM Parti ile kurulan Kent Uzlaþýsý formülünün gelecekte neler yaþatacaðýný yeterince hesap etmedikleri bir gerçek.
2019 seçimlerinde kurulan yerel seçim ittifakýnda HDP masanýn altýndaydý. 2023 seçimlerinde ise perdenin arkasýnda Yeþil Sol Parti ile iþbirliði yapýlmýþtý. Bu süreçte "örselendik" sesleri yükselmiþti. Cumhurbaþkanlýðý seçimlerinin ikinci turu olan 28 Mayýs'a doðru Zafer Partisi ile yapýlan gizli protokol HDP çizgisinde travma yaratmýþtý. HDP'nin akýl hocalarý bu örselenmiþliði 31 Mart öncesi bir fýrsata çevirdi. Kent Uzlaþýsý son derece stratejik bir politika manevrasýydý. CHP yönetiminde genel baþkan deðiþiminde yaþanan boþluk ve Ekrem Ýmamoðlu'nun partideki gücü bu modeli hayata geçirdi.
2009 yerel seçimlerinde Ýstanbul'da Demokratik Toplum Partisi (DTP) adýyla seçime giren hareket 323.000 oy almýþtý, 2014 seçiminde baðýmsýz adaylarý Sýrrý Süreyya Önder'le 413.000 oy alan hareket, 2019 seçimlerinde ittifak yapmýþ ve oylar E. Ýmamoðlu'na gitmiþti. 31 Mart 2024'de ise DEM Parti adayý Meral Danýþ Beþtaþ sadece 183.000 oy aldý.
Kent Uzlaþýsý modeli belediye meclisi üyeliklerinin paylaþýmýna dayanýyor. Konsensüs bununla bitmiyor, uluslararasý kuruluþlar, sivil toplum örgütleri ve yabancý vakýflar bu modelin etkili oyuncularý. CHP'nin kurucu iradeden gelen markasýný kaldýraç yaparak politika geliþtiren ve bu modeli Brüksel-Berlin gibi baþkentlerden alýnan vizeyle destekleyen DEM Parti yöneticileri bu sürecin arkasýnda yaþanacaklarý da gayet iyi bilmekte.
DEM Parti çizgisinin metropollerde CHP üzerinden elde edeceði kazanýmlarý nasýl deðerlendireceði merak konusu. Parti içindeki Öcalan-Demirtaþ rekabetinin bölgede ve özellikle Ýstanbul, Adana, Mersin gibi þehirlerdeki sonuçlarýný gözlemleyeceðiz.
Aldýðý ceza sebebiyle 2025 yýlýna kadar aday olmasý mümkün olmayan Abdullah Zeydan'ýn adaylýk sürecinde aldýðý mahkeme kararý ve partinin bile bile bu süreçte kendisini aday göstermesi yargý içindeki enteresan gediklerin DEM Parti'yle iliþkisini gösteriyor.
Yakýn gelecekte DEM Parti'nin pratiklerine karþý CHP Genel Merkezi'nin alacaðý tavýr ve açýklamalar bize bazý ipuçlarý verecek. Kent Uzlaþýsý modeliyle DEM Parti ve CHP'yi ayný çuvala sokan zekayý kimse hafife almasýn. DEM Parti'nin hapisteki "iki önder" arasýnda yaþayacaðý gelgitleri ve sokaða aksedecek çatýþmalarý çuvaldaki müttefikini de sýkýntýya sokacak. Bu riskleri yeterince hesaplamayan CHP bir sonraki seçimde baraj altýnda bile kalabilir.