Kýsa çalýþma genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgýn ile zorlayýcý sebeplerle iþ yerinde iþten çýkarma yerine çalýþma süresinin azaltýlarak zorluk döneminde iþ yerinin istihdam maliyetlerinin azaltýlmasý amacýný taþýmaktadýr.
Kýsa Çalýþma ve Kýsa Çalýþma Ödeneðine Ýliþkin Usul ve Esaslar Hakkýnda Yönetmelik Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý'nca 11.06.2024 tarihli ve 32573 sayýlý Resmî Gazete' de yayýmlanarak yürürlüðe girmiþ bulunmaktadýr. Böylece kýsa çalýþma uygulamasýna daha önce temel tutulan 30/4/2011 tarihli ve 27920 sayýlý Resmî Gazete' de yayýmlanan Kýsa Çalýþma ve Kýsa Çalýþma Ödeneði Hakkýnda Yönetmelik yürürlükten kaldýrýlmýþtýr.
Yeni yönetmelik 1 Mart 2024 tarihinden geçerli olmak üzere 11.06.2024 tarihinde yürürlüðe girmiþtir.
Kýsa çalýþma ve kýsa çalýþma ödeneði nedir?
Üç ayý geçmemek üzere genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgýn ile zorlayýcý sebeplerle iþ yerinde uygulanan çalýþma süresinin, en az dört hafta süreyle iþ yerinin tamamýnda veya bir bölümünde geçici olarak en az üçte bir oranýnda azaltýlmasýný veya süreklilik koþulu aranmaksýzýn en az dört hafta süreyle faaliyetin tamamen veya kýsmen durdurulmasý kýsa çalýþma olarak tanýmlanmaktadýr.
Kýsa çalýþma ödeneði ise; genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgýn ile zorlayýcý sebepler nedeniyle çalýþma süreleri geçici olarak azaltýlan veya faaliyetleri tamamen durdurulan iþ yerlerinde çalýþanlara, Ýþsizlik Sigortasý Fonu'ndan ödenen bir destek olup, çalýþanlarýn gelir kaybýný telafi etmeye yönelik yapýlan bir uygulamadýr. Aylýk asgari ücretin brüt tutarýnýn yüzde 150'sini geçmemek üzere, çalýþanýn son 12 aylýk prime esas kazançlarý dikkate alýnarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancýnýn %60'ý oranýnda ödenir.
KÇÖ Süreci
Ýþveren, Türkiye Ýþ Kurumu'na kýsa çalýþma talebinde bulunmalý
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgýn ile zorlayýcý sebeplerle iþ yerinde kýsa çalýþma yapýlmasýný talep eden iþveren; ÝÞKUR birimine belirlenecek yöntemle talebini iletir ve varsa toplu iþ sözleþmesi tarafý iþçi sendikasýna yazýlý olarak bildirimde bulunur.
Ýþveren talebinde þu hususlarý belirtmek zorundadýr;
* Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgýn ile zorlayýcý sebeplerin iþ yerine etkilerini ve zorlayýcý sebebin ne olduðu,
* Ýþyerinin unvanýný, adresini, varsa toplu iþ sözleþmesi tarafý iþçi sendikasýný, iþ yeri ÝÞKUR numarasýný ve sosyal güvenlik iþyeri sicil numarasý,
* ÝÞKUR'ca belirlenen þekilde hazýrlanan kýsa çalýþma yaptýrýlacak sigortalýlara ait kýsa çalýþma dönemi ve kýsa çalýþma sürelerine iliþkin bilgileri içeren liste.
Ýþverenin kýsa çalýþma talebi, öncelikle ÝÞKUR birimi tarafýndan sebep ve þekil yönünden deðerlendirilir.
Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgýn ile dýþsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayýcý sebeplerin varlýðý, iþçi ve iþveren sendikalarý konfederasyonlarýnýn iddia etmesi ya da bu yönde kuvvetli emarenin bulunmasý halinde, ÝÞKUR Yönetim Kurulu'nca karara baðlanýr.
Afetlerden doðrudan etkilenen iþ yerlerinin baþvurularýnda ÝÞKUR Yönetim Kurulu Kararý aranmayacaktýr.
Ýþ yerinin fiziken doðrudan etkilendiði deprem, yangýn, su baskýný, heyelan, salgýn hastalýk, seferberlik ve benzeri durumlardan kaynaklanan zorlayýcý sebep gerekçesiyle iþ yerindeki haftalýk çalýþma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranýnda azaltýlmasý veya iþ yerinde faaliyetin tamamen veya kýsmen geçici olarak durdurulmasýna iliþkin kýsa çalýþma baþvurularýnda Türkiye Ýþ Kurumu Yönetim Kurulu kararý aranmaz.
Kimler kýsa çalýþma ödeneðinden yararlanýr.
Yararlanma Þartlarý
Sigortalýnýn kýsa çalýþma ödeneðinden yararlanabilmesi için;
* Ýþverenin kýsa çalýþma talebinin uygun bulunmasý,
* Kýsa çalýþma baþlama tarihinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmasý ve son 3 yýlda en az 450 gün sigortalý olarak çalýþýp iþsizlik sigortasý primi ödemiþ olmasý.
þartlarý aranmaktadýr.
Yeni yönetmelik ile nafaka ile sýnýrlý olan haciz uygulamasýnýn kapsamý geniþletilmiþtir.
Kýsa çalýþma ödeneði, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulamaz, nafaka borçlarý dýþýnda onda birinden fazlasý haczedilemez veya baþkasýna devir veya temlik edilemez.
1 Mart 2024 tarihinden önce olan kýsa çalýþma uygulamalarýnda eski yönetmelik geçerli.
Yönetmeliðe eklenen geçici maddeye göre, kýsa çalýþma baþlama tarihi 1 Mart 2024 tarihinden önce olan kýsa çalýþma uygulamalarýnda, yürürlükten kaldýrýlan yönetmelik hükümlerinin uygulanmasýna devam edilecektir.
Kýsa çalýþma baþlama tarihi 1 Mart 2024 tarihinden önce olan sigortalýnýn, kýsa çalýþma döneminde sigortalýya herhangi bir ödeme yapýlmamasý ve iþveren tarafýndan sigortalýnýn fiilen kýsa çalýþmaya tabi tutulmadýðýna dair bildirim yapýlmasý halinde, kýsa çalýþma ödeneði hak sahipliði iptal edilecektir.
Tüm okurlarýmýzýn Kurban Bayramýný kutlar, sevdikleri ile birlikte nice saðlýklý, mutlu ve huzurlu bayramlar dilerim.
